In de strijd volharden

Al eerder is opgemerkt, dat de brief aan de Hebreeën de pas bekeerde christenen aanspoort de strijd van het geloof vol te houden. Ze worden doorlopend opgewekt tot volharding; zo ook in dit gedeelte van de brief. De aansporing om vol te houden wordt nog krachtiger omdat er uitzicht is. De vraag is immers altijd: is het de moeite waard om te strijden en in de strijd te volharden?

Daarop geeft deze brief telkens weer antwoord. Dat komt al meteen uit in het eerste vers van dit gedeelte, waar sprake is van' de toekomende wereld'. Dat gaat dus over de toekomst, en dat opent uitzicht. Die toekomende wereld zal niet onderworpen zijn aan engelen (hemelse troongeesten), maar aan gewone mensen. Net zulke gewone mensen als die Hebreeën waren. Die konden onder de druk van de omstandigheden wel eens moedeloos worden en dan was het gevaar reëel, dat hun geloof zou bezwijken (vgl. hoofdstuk 12: 1-13).

Hoe bemoedigt nu de schrijver deze mensen? Door te wijzen op die (2 Petr. 3 : 13) "toekomende wereld", "de nieuwe hemel en de nieuwe aarde, waar gerechtigheid woont". Dan denk je terecht aan wat nog komen moet, 'toekomende dingen'. Maar het merkwaardige is, dat de schrijver, als hij het heeft over die toekomende wereld, die aan mensen wordt onderworpen, teruggrijpt naar het allereerste begin, het verste verleden. Hij doet dat, om te laten zien, dat hij niet zomaar wat beweert. IDaarom citeert hij psalm 8: "iemand heeft ergens getuigd..."; nu, die (Psalm 8: 1-7) iemand was niemand minder dan David, en dat "ergens" is psalm 8.

De hoge plaats van de mens

Psalm 8 is een mooie psalm. Daarin lees je wat een hoge plaats God aan de mens gegeven heeft: die mens mag heersen, koning zijn, over de werken van Gods scheppershanden: alle dingen zijn gelegd onder de voeten van die mens. De dingen op de aarde, in de lucht en in de wateren, niets uitgezonderd.

Dat zegt God zelf bij de schepping van (Gen. 1 : 26) de mens: "Laat ons mensen maken naar ons beeld, als onze gelijkenis, opdat zij heersen over de vissen der zee en over het gevogelte des hemels en over het vee en over de gehele aarde en over al het kruipend gedierte, dat op de aarde kruipt".

Dié hoge, je mag ook zeggen: hoogste, plaats had God gegeven aan de mens. Hij Zelf bleef de Allerhoogste Koning-schepper, maar de mens mocht in Gods schepping Gods onder-koning zijn. Hoger dan de engelen: die waren geschapen om Gods dienstknechten te zijn. Als je die psalm 8 leest en legt naast Genesis 1, kun je inderdaad verwonderd zeggen: ' 'wat is de mens, dat Gij zijner gedenkt, en het mensenkind (Psalm 8 : 5) dat Gij naar hem omziet?"

"Bijna goddelijk" zegt de psalmdichter. "Met eer en heerlijkheid hebt Gij hem gekroond, alle dingen hebt Gij onder zijn voeten onderworpen", zegt de brief aan de Hebreeën.

De onderworpen mens

Maar die hoge positie is allang verdwenen, door eigen schuld, dank zij onze opstand tegen God in het paradijs. De mens is geen onderkoning meer, hij is eerder een onderworpene, een slaaf geworden; slaaf van allerlei machten, vooral van de zonde.

Dat zegt deze briefschrijver ook meteen: "thans zien wij nog niet, dat hem alle dingen onderworpen zijn". (vs. 8) Een nuchtere opmerking! We lopen niet met oogkleppen voor! Maar let op die woorden "nog niet". Er had ook, met een herinnering aan Gen. 1 en Ps. 8 kunnen staan: niet méér! Dit is voorbij, die schitterende positie. Maar er staat inderdaad: nog niet, en dat geeft hoop en verwachting!

We zien vandaag aan de dag nog niet, dat die in zonde gevallen mens de heerschappij van een onderkoning heeft, hij is, hoé machtig soms ook, toch altijd onderworpen aan de macht van de dood.

De bevrijde mens

Maar wat we wel alvast zien, is Jezus: Hem zien we met heerlijkheid en eer gekroond. In Hem wordt die psalm 8 vervuld. Hij is die mens, die weer heerschappij voert over alles en over allen. De paradijsglorie wordt in Hem hersteld. Dat is werkelijk gebeurd, eerst bij zijn opstanding uit de dood, en vooral bij zijn hemelvaart. Daaraan vooraf ging die "korte tijd beneden de engelen, vanwege het lijden van de dood". De Zoon van God moest gewoon mens worden, een Adam, om te kunnen lijden en te kunnen sterven, niet voor Zichzelf, maar voor anderen, voor "een ieder", nl. voor degenen, die in Hem geloven, en die door Hem geheiligd worden (vs. 11), die Hij ook "z'n broeders" noemt (vs. 12).

De Zoon van God moest mens worden, omdat de méns gezondigd had en voor zijn menselijke zonde moest boeten. Christus is door God met eer en heerlijkheid gekroond, en een kroon wijst op koninklijke waardigheid. Hij heeft die bekroning ontvangen op grond van zijn volmaakte offer, en omdat Hij door dat offer te brengen de duivel onttroond heeft (vs. 14).

De duivel had in zekere zin "de macht over de dood". Door zijn optreden in het paradijs heeft hij de mens, ja het menselijk geslacht, de dood ingejaagd. Hij heeft die prachtige mens, die geschapen was om onderkoning onder God te zijn, gemaakt tot een slaaf: hebben de mensen niet gedurende hun ganse leven angst voor de dood, die onafwendbaar is? (vs. 15) Dat was het werk van de duivel. Maar Christus heeft die macht definitief gebro- ken, en gevangen mensen werkelijk bevrijd! Bevrijd van de angst en tót de blijdschap, het uitzicht, de verwachting.

De toekomst: heersen met Christus

God heeft de eeuwen door vastgehouden aan zijn oorspronkelijke plan uit Genesis 1: de aarde zal de woon- en werkplaats zijn van zijn mensen, geschapen, en nu: her-schapen!, naar zijn beeld, ze zullen met en door Christus heersen over heel de schepping. Ja, dat is herinnering aan het paradijs, maar tegelijk ook verwachting van het herstelde paradijs: de toekomende wereld.

Die is niet bestemd voor engelen, maar voor mensen. En om mensen erfgenamen te maken van die toekomende wereld, heeft Christus Zich vernederd tot in het lijden van de dood. Daarna werd Hij gekroond met heerlijkheid en eer. Ze waren beide nodig: Christus' hellevaart aan het kruis, en Christus' hemelvaart na zijn opstanding.

Hoe zit dat met : De Mens

Wij mogen geloven dat de mens goed en volkomen werd geschapen; want God zei: “Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken”. Gen 1:26. Maar de mens is door vrijwillige (moedwillige) overtreding gevallen en werd daardoor onderworpen niet alleen aan de lichamelijke dood, maar ook aan de geestelijke dood, de eeuwige scheiding van God.

Gen. 1:27 “God schiep de mens als zijn evenbeeld, als evenbeeld van God schiep hij hem, mannelijk en vrouwelijk schiep hij de mensen”.

Gen. 2:16 “Hij hield hem (Adam) het volgende voor: ‘Van alle bomen in de tuin mag je eten, maar niet van de boom van de kennis van goed en kwaad; wanneer je daarvan eet, zul je onherroepelijk sterven’.

Gen. 3:6 “De vrouw keek naar de boom. Zijn vruchten zagen er heerlijk uit, ze waren een lust voor het oog, en ze vond het aanlokkelijk dat de boom haar wijsheid zou schenken. Ze plukte een paar vruchten en at ervan. Ze gaf ook wat aan haar man, die bij haar was, en ook hij at ervan”.

Rom. 5:12-14 “Door één mens is de zonde in de wereld gekomen en door de zonde de dood, en zo is de dood voor ieder mens gekomen, want ieder mens heeft gezondigd. Er was al zonde in de wereld voordat de wet er was; alleen, zonder wet wordt er van de zonde geen rekening bijgehouden. Toch heerste de dood in de tijd van Adam tot Mozes over alle mensen, ook al begingen ze met hun zonden niet dezelfde overtreding als Adam. Nu is Adam de voorafbeelding van hem die komen zou”.

De Bijbel zegt dat de mens bijna ideaal geschapen is: naar het beeld en de gelijkenis van God. Als je Psalm 8:2-9 leest, kun je er – met de psalmist - niet over uit hoe geweldig God met Zijn schepping is omgegaan. God zei van de gehele schepping: “God keek naar alles wat hij had gemaakt en zag dat het zeer goed was”. (Gen. 1:31). We kunnen concluderen dat de mens op een ideale manier in een ideale omgeving en onder ideale omstandigheden is begonnen. De mens kreeg een zinvolle taak:

Heerschappij voeren over de vissen van de zee en de vogels van de hemel, over het vee, over de hele aarde en over alles wat daarop rondkruipt. (Gen. 1:26) “God, de Heer, bracht de mens dus in de tuin van Eden, om die te bewerken en erover te waken”. Gen. 2:15

De mens kon vrij eten van de bomen in de hof: ‘Van alle bomen in de tuin mag je eten...” Gen 2:16b. Maar hij moest wel van het begin af aan bepaalde regels voldoen. Hij moest God gehoorzamen: “maar niet van de boom van de kennis van goed en kwaad; wanneer je daarvan eet, zul je onherroepelijk sterven’.

Hoe lang Adam en Eva in deze ideale omstandigheden hebben verkeerd, weten we niet. Adam was 130 jaar oud toen hij Seth verwekte (Gen. 5:3), maar voor die tijd waren Kaïn en Abel al geboren en volwassen geworden. Het zou best wel gekund hebben, dat Adam en Eva bijna 100 jaar in de hof van Eden hebben geleefd, letterlijk in een paradijselijke situatie.

Wanneer ging het mis met de mens?

Toen de duivel er zich mee ging bemoeien. Hij kon het niet hebben dat de mensen vrijwillig God dienden en gehoorzaamden en heel tevreden waren met het leven dat ze ontvangen hadden. De duivel koos de slang uit om zich in te vestigen en zo met de mens te communiceren.

Uit het boek Openbaring weten we dat het bij de slang om de duivel gaat:

“De grote draak werd op de aarde gegooid. Hij is de slang van weleer, die duivel of Satan wordt genoemd en die de hele wereld misleidt”. Openb. 12:9

“Hij greep de draak, de slang van weleer, die ook duivel of Satan wordt genoemd...” Openb. 20:2

In de Bijbel zijn een paar summiere gegevens te vinden over de duivel voordat hij ten val kwam: Jes. 14:12-15 begint als een spotlied op de koning van Babel, maar het lijkt op een gegeven moment over iemand anders te gaan.

“O morgenster, zoon van de dageraad, hoe diep ben je uit de hemel gevallen. Overwinnaar van alle volken, hoe smadelijk lig je daar geveld. Je zei bij jezelf: Ik stijg op naar de hemel, boven Gods sterren plaats ik mijn troon. Ik zetel op de toppen van de Safon, de berg waar de goden bijeenkomen. Ik stijg op tot boven de wolken. Ik evenaar de Allerhoogste. Nee! Je daalt af in het dodenrijk, in de allerdiepste put.”

Het tweede gedeelte is Ezechiël 28:11-19, dat een klaaglied over de koning van Tyrus is, maar eigenlijk gaat over iemand die veel meer is geweest dan de koning van Tyrus. Hier vallen de volgende gedeelten op:

“...Je leefde in Eden, in de tuin van God... Je was een cherub, je vleugels beschermend uitgespreid, ...”

Uit deze verzen krijg je de indruk dat de satan in het begin een heel belangrijke engelenfiguur is geweest, misschien zelfs met de speciale taak om voor deze wereld te zorgen. Hij is gevallen op het punt dat hij zich aan de Allerhoogste wilde gelijkstellen. Waarschijnlijk is hij toen ook zijn opdracht kwijtgeraakt om voor de aarde te zorgen. Hij heeft geprobeerd het zo ver te brengen dat ook de mens de opdracht van God om voor de aarde te zorgen kwijt zou raken. Hij deed dat door de mens met dezelfde begeerte te vervullen als waardoor hij zelf gevallen was: “Jullie zullen helemaal niet sterven,” zei de slang. “Integendeel, God weet dat jullie de ogen zullen opengaan zodra je daarvan eet, dat jullie dan als goden zullen zijn en kennis zullen hebben van goed en kwaad”.

De mens is op een punt gekomen dat hij niet meer onvoorwaardelijk God gehoorzaamde. Hij heeft toegelaten dat de gehoorzaamheid aan God ter discussie kwam te staan. Wat kunnen wij hiervan leren?

Als we via een medium (in dit geval een dier, de slang) een gesprek gaan voeren, komen we op zeer gevaarlijk terrein, want dit is spiritisme.
Als we toe gaan geven aan twijfel aan Gods Woord komen we evenzeer op gevaarlijk terrein. Satan brengt de zaak in het negatieve. Hij speelt een arglistig spel met bijbelteksten. Dat deed hij ook tijdens de verzoeking van Jezus in de woestijn. (Matt. 4:1-11; Lukas 4:1-13)

Satan bedient zich van leugens en van halve waarheden. Hij wordt de vader der leugen genoemd (Joh. 8:44). Eva had onmiddellijk het gesprek moeten beëindigen.
Eva doet dat niet en laat zich in verleiding brengen, (Gen. 3:6-7) “De vrouw keek naar de boom. Zijn vruchten zagen er heerlijk uit, ze waren een lust voor het oog, en ze vond het aanlokkelijk dat de boom haar wijsheid zou schenken. Ze plukte een paar vruchten (was nog geen zonde) en at ervan (dat was de ongehoorzaamheid). Ze gaf ook wat aan haar man, die bij haar was, en ook hij at ervan”.

Mensen geven gemakkelijk de schuld aan anderen voor wat ze zelf gedaan hebben. Adam gaf Eva de schuld (eigenlijk zijdelings ook God, want Die had hem Eva gegeven). Eva gaf de slang de schuld. “Toen gingen hun beiden de ogen open en merkten ze dat ze naakt waren”. Eerst schaamden ze zich niet voor elkaar, maar nu regen ze vijgenbladeren aan elkaar en maakten ze lendenschorten. Het gevolg van de ongehoorzaamheid was de lichamelijke en geestelijke dood. Vóór de zondeval had de mens geen zondige natuur. Daardoor was zijn geest in staat helder en duidelijk met God te communiceren. Adam had een volmaakte relatie met God, zijn Schepper. Zijn lichaam en ziel waren ondergeschikt aan zijn geest en deze stond onder de leiding van Gods Geest. (Discipelen van Jezus les 5 – de volmaakte mens)

Toch is de lichamelijke dood niet het ergste. Voor een kind van God bestaat er een uitzicht op een eeuwig leven bij de Heer:

Joh. 11:25-26: “Maar Jezus zei: Ik ben de opstanding en het leven. Wie in mij gelooft zal leven, ook wanneer hij sterft, en ieder die leeft en in mij gelooft zal nooit sterven. Geloof je dat?”

Lees ook eens   Bevrijd van angst