Mattheüs 8:16-17 16 Toen het nu avond werd, bracht men vele bezetenen tot Hem; en Hij dreef de geesten uit met zijn woord en die ernstig ongesteld waren genas Hij allen, 17 opdat vervuld zou worden, hetgeen gesproken werd door de profeet Jesaja, toen hij zeide: Hij heeft onze zwakheden op Zich genomen en onze ziekten heeft Hij gedragen. 

Marcus 1: 32-39 32 Toen het nu avond werd en de zon onderging, brachten zij tot Hem allen, die ernstig ongesteld waren, en de bezetenen. 33 En de gehele stad was te hoop gelopen bij de deur. 34 En Hij genas velen, die ernstig ongesteld waren door allerlei ziekten, en vele boze geesten dreef Hij uit en Hij liet de geesten niet toe te spreken, omdat zij Hem kenden.

In het evangelie treffen we Jezus aan omringd en omstuwd door een menigte van zieken en van mensen bezeten door boze geesten. Ze worden bij hem gebracht en ze zoeken hem op. Oók als hij zich terugtrekt op een eenzame plaats om daar te bidden. 'Allen zoeken U', melden hem dan zijn discipelen. Jezus kan de zieken en kwalijk gestelden niet ontlopen, krijgen we de indruk. Hij raakt ze niet kwijt. Ze zitten hem op de hielen en op de huid.

Dat is de zware last die de Zoon des mensen is opgelegd en die hij steeds ook weer op zich néemt. Hij draagt en deelt het lot van zieken en melaatsen, van maatschappelijk uitgerangeerden, van armen en zondaars. Dat is kenmerkend voor Jezus' weg en werk.

Job in het Oude testament: 'Heeft niet de mens een zware dienst op aarde en zijn zijn dagen niet als die van een dagloner? Als een slaaf die hijgt naar schaduw of als een dagloner, die wacht op zijn loon, zo werden mij maanden van ellende toebedeeld en nachten van moeite beschoren'.

Ook Jezus, de Zoon des mensen, heeft iets van zo'n slaaf, zo'n dagloner, die hijgt naar schaduw, die rust zoekt welke hem nauwelijks gegund is. Want zijn leven is dienst, harde, zware dienst, dienst letterlijk onder de mensen. Jezus is de last, de moeite en de pijn van het mensenleven niet uit de weg gegaan, maar hij heeft die op zich genomen. Hij heeft er onder gebukt en onder gezucht. En juist daarom -mogen we zeggen- is dat moeitevolle, belaste en gekwelde leven van zo velen niet zonder hoop, niet zonder enig uitzicht en zal het ook niet restloos en hopeloos verloren gaan. 

Jezus, de Zoon van God, is in ons moeitevolle leven afgedaald 

Hij heeft zich eraan verbonden. Ja, hij redt dat leven van de ondergang, uit de macht van zonde en dood. Want de naam Jezus betekent immers: God redt! Hij laat ons niet liggen in onze ellende, maar ziet naar ons om, richt ons op, geeft ons nieuwe moed. Hij laat ons niet over aan ons eenzame lot en hij geeft de wereld niet prijs aan haar fatale loop. Hij wendt en keert ons lot. Hij verbreekt de noodlottigheid van de dingen die er nu eenmaal gebeuren. Zo schept Jezus in zijn woord en daad nieuw vertrouwen, nieuwe verwachting, hoop.

Daar mogen we dagelijks van getuigen. Het is niet zo hopeloos als het wel eens kan lijken. En dat komt omdat God in Christus Jezus ons lot en ons leed zich heeft aangetrokken. We zijn er niet alleen in gelaten. We hoeven het niet allemaal alléén te dragen en te dulden. God weet ervan, God erbarmt zich over onze ellende. Hij kent ons, in ons verdriet, in onze eenzaamheid, in onze stille wanhoop. Dat lezen we af van de gestalte van de bukkende en dienende Jezus. In hem kennen we Gód en eigenlijk nergens anders dan in hem. Zoals Jezus is, als de barmhartige en met ons lot en leed bewogene, zó is God. Niet anders.

We mogen geloven in de macht van deze barmhartigheid die in Jezus openbaar wordt en die naar ons en onze wereld is uitgegaan

Inderdaad: we geloven in de kracht van deze liefde. Want deze liefde is geen machteloze of vergeefse liefde. Ze is reddende, genezende liefde. De zieken komen niet alleen tot Jezus (en hij tot hen), maar ze vinden ook genezing en uitredding bij hem. Zijn toegewijde trouw en liefde zijn niet vruchteloos. We horen: 'en hij genas velen die ernstig ongesteld waren door allerlei ziektes en vele boze geesten dreef hij uit...' Misschien zijn we zo vertrouwd en gewend aan de bijbelverhalen dat het ons niet eens meer verrast en verbaast, maar toch is het verrassend en verbazingwekkend dat -in en rond Jezus- trouw en liefde zo veel vermogen, zo sterk zijn, zo vruchtbaar, zo effectief. Zijn liefde doet ...wonderen! Dingen die we niet voor mogelijk houden, die schijnbaar niet kunnen, maar die toch gebeuren.

Het evangelie is het verhaal van Gods bewogenheid met verloren mensenlevens, met een verloren wereld

Daar wil God niet aan dat we restloos verloren gaan, dat we naamloos verdwijnen in het niets, dat ons leven en de wereld de ondergang tegemoet gaan. Daar betaalt Hij in Christus een hoge prijs voor en die prijs zijn we indachtig door ook zelf in de liefde te leven. Want we kunnen sinds we van Gods ontferming in Christus weten niet langer liefdeloos leven. Ook wij krijgen hart voor de mensen in hun noden en hun menselijkheid. Hart in de zin van gevoel, maar ook in de zin van móed, van lef (want lef betekent hart). En moed, een beetje lef, heb je wel nodig om tussen en onder de mensen te leven. Dat mag je wel zeggen.

Leven in het licht en de kracht van Gods liefde

Als we leven in het licht en de kracht van Gods liefde ons in Christus Jezus opgegaan en overkomen, dan worden daarmee niet alle kwellende vragen en duistere raadsels beantwoord en opgelost, maar misschien verliezen ze wel hun kwellend karakter, hun duistere dreiging, hun martelende onzekerheid. Want in de liefde is licht en leven, ook al gaan we (zegt Psalm 23) 'door een dal van diepe duisternis' en ook al krijgen we zware lasten te dragen en moeilijke dagen en tijden te verduren. Net als bij Jezus in de evangeliën breken er op die weg tekenen van Gods Koninkrijk uit, lichtflitsen van zijn heilrijke toekomst. Dat mogen we geloven én dat zullen we ook ervaren. Daarin houden we het vol en verliezen we de moed niet. Zelfs niet als ons levenseinde nabij is, als onze dagen geteld zijn. Want het is Gód die onze dagen telt en zo mogen ook wij ze tellen om een wijs en vreedzaam hart te bekomen.

Houd je in het hier-nu-maals aan de Tien Geboden uit dankbaarheid

De Wet van de Heere uw God

Eerste gebod:
Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben.

Tweede gebod:
Gij zult u geen gesneden beeld maken, noch enige gelijkenis, van hetgeen boven in den
hemel, of onder op de aarde is, of in het water onder de aarde is. Gij zult u voor die niet
buigen, noch hen dienen.

Derde gebod:
Gij zult den Naam des Heeren, uws Gods, niet ijdellijk gebruiken.

Vierde gebod:
Onderhoudt den sabbatdag, dat gij dien heiligt.

Vijfde gebod:
Eert uw vader en uw moeder.

Zesde gebod:
Gij zult niet doodslaan.

Zevende gebod:
Gij zult geen overspel doen.

Achtste gebod:
Gij zult niet stelen.

Negende gebod:
Gij zult geen valse getuigenis spreken tegen uw naaste.

Tiende gebod:
Gij zult niet begeren uws naasten vrouw en gij zult u niet laten gelusten uws naasten
huis, zijn akker, noch zijn dienstknecht, noch zijn dienstmaagd, zijn os, noch zijn ezel,
noch iets dat uws naasten is.

(Statenvertaling; Deuteronomium 5 : 7 - 21)

 De Tien Geboden - realistische thema’s

Thema’s die te maken hebben met ons dagelijks leven; met onze omgang met God en met onze naaste. De samenvatting spreekt over de liefde; dat is de kern daarvan: leven in liefde met God en de naaste. Daarom hebben de eerste christenen een prominente plaats gegeven aan 10 geboden. In de vroege kerk hoorden ze tot het basispakket van elke christen; bij de voorbereiding op de doop kwamen ze ter sprake (catechese). Zo heeft ook Jezus zelf in zijn onderricht dit centraal gesteld. Het goede vormt het uiteindelijke doel van ons leven; dat geeft richting aan al onze dagelijkse bezigheden. De gemeente is de plaats voor een gesprek over het goede leven.
 
Regels? Maar wij leven toch als nieuwtestamentische christenen? Dat is een leven waarbij gelovigen geleid worden door de Heilige Geest. Kun je dan wel met zoiets als de wet aankomen? Geloof gaat toch niet over regels? Wij leven toch in vrijheid? Ja, maar daar zijn de tien geboden juist voor bedoeld: om in vrijheid te kunnen leven. De vraag is alleen wat je onder vrijheid verstaat. Vrijheid is vandaag centraal thema in de samenleving (Art.1 van de grondwet.). Vrijheid van meningsuiting; vrij zijn om jezelf te ontwikkeling; zelfontplooiing, opkomen voor jezelf. Alles doen wat je wilt. En alles wat dat belemmert stoort ons. De Bijbel kent een ander vrijheidsbegrip. Christelijke vrijheid staat in dienst van de liefde. Het is niet maar doen wat je wilt, maar de ander dienen in liefde (Gal.5).
 
Tien richtingwijzers! Toch denken veel mensen bij de tien geboden aan een ik-moet-en-ik-mag-niet-lijst, die een handrem zet op het leuke leven. Het is goed om te weten dat de tien geboden zijn geen wetten zijn, maar richtingwijzers ten leven. De tien geboden zijn letterlijk tien woorden (zie ook de aanhef: Toen sprak God al deze woorden). Geboden is een te smalle opvatting. Het zijn woorden ten leven. Geen rigide wetten die vrijheid beknotten.
 
Regels als bescherming! Een voorbeeld: je wilt leren autorijden. Je bent 18 (of 17, kan nu ook) en je wilt graag je rijbewijs halen. Dat is toch wel makkelijk, een auto is meestal sneller dan het OV. Het geeft je ook vrijheid om zelf te bepalen wanneer je wilt gaan; je hoeft niet met de treintijden te rekenen. Toch is er een probleem: je mag een heleboel dingen niet. Niet door rood licht rijden, niet in het donker zonder licht aan; zonder gordel rijden; rechts inhalen. Allemaal regels (wel meer dan 10!). Toch wil iedereen wel graag auto rijden, ondanks de regels. Juist omdat we beseffen: die regels zijn er niet voor niets. Die zijn er ter bescherming. Die zorgen ervoor dat je veilig aan het verkeer kunt deelnemen. Dan zeg je niet: nu wil ik geen auto meer rijden, ik mag niks; daar is niks aan. Dan gaat alleen maar om regels. Zo gaat het in het geloof ook niet om regels. Het zijn beschermende voorwaarden, die ervoor zorgen dat het niet misgaat in het leven.
 
Relatie! In het geloof gaat het dus niet om regels. Centraal staat de liefde. Het gaat allereerst om een relatie. En bij een relatie spreek je met elkaar dingen af. Zo zijn de tien geboden ook gegeven. God heeft een verbond met zijn volk gesloten, is een relatie aangegaan. En dàn geeft Hij de tien woorden. Deze zijn bedoeld om de relatie goed en zuiver te houden.
 
Hoofdlijnen! De plaats van de tien geboden in het geheel van de bijbel. In het kort geef ik enkele hoofdlijnen weer. Uit liefde heeft God hemel en aarde geschapen. De mens was daarbij kroon op zijn schepping. Zo mooi als het begon, is het niet gebleven. De zonde gooide roet in het eten. Zonde = zonder God willen leven; zelf God willen zijn. De 1e mens die op aarde geboren werd, werd een moordenaar. Het gaat van kwaad tot erger. Dan besluit God een nieuw begin te maken. Hij zet de wereld niet aan de kant, maar geeft een nieuw begin (Noach). Maar ook dat mislukt. Opnieuw loopt het verkeerd af.
Dat gaat God in het klein verder. Met één persoon, die de stamvader wordt van één volk. Niet om dat volk op zichzelf, maar opdat zij een licht zullen zijn voor de andere volken. Via Abraham gaat God dan verder met Israël. Hij sluit een verbond met hen en trekt met hen op. Als ze gevangen raken, bevrijdt Hij ze. Dan geeft Hij zijn ‘verbondsregels’: de tien geboden. Gegeven vanaf de berg. Maar ook dat loopt niet zoals God het voor ogen heeft. Dan zendt Hij zijn Zoon: de vervulling van Israël, van wat God voor ogen heeft. Hij gaat de weg die weg van God; en Hij leert die weg. Jezus roept 12 leerlingen (parallel aan de 12 stammen van Israël) en geeft onderwijs vanaf de berg (parallel aan Mozes; Bergrede). Hij presenteert zich zo als de nieuwe Mozes. De Bergrede is de voortzetting van de wet en de profeten. Nadrukkelijk zegt Jezus dat Hij de wet niet afschaft, maar vervult (Mt.5:17). In Hem komt het tot zijn ware bestemming. Hij openbaart het ware leven, het ware mens-zijn. Dat heeft God altijd voor ogen gehouden, en daar werkt Hij nog altijd naar toe.
 
Levensstijl!  In de tien geboden biedt God een alternatieve manier van leven aan. Leven in de stijl van het Koninkrijk. Het gaat er niet alleen om dat je als mens gered kunt worden (dat is al iets heel groots), maar ook dat je dat nieuwe leven hier en nu al mag beginnen. Zo werkt God toe naar vernieuwing van deze wereld; door eerst de mensen te vernieuwen, en door de mensen heen zijn schepping. In alle voorlopigheid en gebrekkigheid – dat wel. Wij zijn nog onderweg. We staan in de spanning van het ‘alreeds’ en het ‘nog niet’. Hoe leef je nu in die tussentijd? Daar staan we met elkaar dus bij stil.
 
Hoofd-hart-handen! Geloof heeft niet alleen te maken met hoe we het geleerd hebben, het kennen van God, het lezen van de Bijbel (ons hoofd), maar ook met hoe we het beleven, wat het met ons doet (ons hart – het centrum van ons leven) en hoe we er in de praktijk mee omgaan (onze handen). Discipelschap, het volgen van Jezus, is gaan in het spoor op weg naar Gods Koninkrijk, dat in Jezus Christus begonnen is. Dat raakt aan heel ons bestaan. We zoeken naar een weg door te focussen op de tien wegwijzers die God ooit aan het volk Israël gegeven heeft. De Tien Geboden hebben diepe sporen getrokken en kunnen ons ook nu, aan het begin van het derde millennium, helpen het goede spoor te houden. In zijn onderwijs greep Jezus er vaak op terug en onderstreepte Hij de betekenis ervan voor het dagelijks leven. Voor mensen die Jezus willen volgen, vormen ze een goede leidraad. Ze laten zien dat het geloof geen hobby voor op zondag is of het opvolgen van regels, maar een way of life. Navolging raakt heel het leven.   

Heer, wees mijn Gids 

                                

INFO: DE WEG - DE WAARHEID - HET LEVEN - FILM - AUDIO