1 Intussen bedreigde Saulus de leerlingen van de Heer nog steeds met de dood. Hij ging naar de hogepriester 2 met het verzoek hem aanbevelingsbrieven mee te geven voor de synagogen in Damascus, opdat hij de aanhangers van de Weg die hij daar zou aantreffen, mannen zowel als vrouwen, gevangen kon nemen en kon meevoeren naar Jeruzalem. 3 Toen hij onderweg was en Damascus naderde, werd hij plotseling omstraald door een licht uit de hemel. 4 Hij viel op de grond en hoorde een stem tegen hem zeggen: ‘Saul, Saul, waarom vervolg je mij?’ 5 Hij vroeg: ‘Wie bent u, Heer?’ Het antwoord was: ‘Ik ben Jezus, die jij vervolgt. 6 Maar sta nu op en ga de stad in, daar zal je gezegd worden wat je moet doen.’ 7 De mannen die met Saulus meereisden, stonden sprakeloos; ze hoorden de stem wel, maar zagen niemand. 8 Saulus kwam overeind, en hoewel hij zijn ogen open had, kon hij niets zien. Zijn metgezellen pakten hem bij de hand en brachten hem naar Damascus. 9 Drie dagen lang bleef hij blind en at en dronk hij niet.

Saulus was een vervolger van Jezus en zijn volgelingen

Toen hij onderweg was en Damascus naderde, werd hij plotseling omstraald door een licht uit de hemel. Hij viel op de grond en hoorde een stem tegen hem zeggen: ‘Saul, Saul, waarom vervolg je mij?’ Hij vroeg: ‘Wie bent u, Heer?’ Het antwoord was: ‘Ik ben Jezus, die jij vervolgt. Maar sta nu op en ga de stad in, daar zal je gezegd worden wat je moet doen.’ (Handelingen 9:3-6)

Saulus is nog maar net aan ons voorgesteld. Zijn naam wordt voor het eerst genoemd bij de moord op Stefanus. Hij is de jongeman die op de jassen past terwijl anderen Stefanus stenigen. Dat lijkt een passieve rol, maar hoofdstuk 8 begint met de korte mededeling dat Saulus deze moord goedkeurde. Ook lezen we daar: “Saulus probeerde de gemeente te vernietigen door mannen en vrouwen met geweld uit hun huizen te sleuren en hen te laten opsluiten in de gevangenis.” (vers 3)

De instemming van Saulus was kennelijk van belang. Hij was niet zomaar een jongeman die op de jassen moest passen, hij was een hoogopgeleide joodse geestelijke met directe toegang tot de hogepriester. Hij meende God een dienst te bewijzen door die nieuwe sekte – de eerste christenen stonden bekend als ‘aanhangers van de Weg’ – met wortel en tak uit te roeien. Uit de paar woorden die hier aan Saulus besteed worden, komt een beeld naar voren van een fanatieke, ambitieuze man die zich door niets en niemand laat weerhouden.

Toch is er iemand die Saulus een halt kan toeroepen: Jezus. En dat gebeurt terwijl Saulus met aanbevelingsbrieven van de hogepriester onderweg is naar Damascus om de plaatselijke volgelingen van Jezus – mannen en vrouwen – als gevangenen mee te voeren naar Jeruzalem. Dat doel wordt door Saulus niet bereikt omdat een licht uit de hemel hem omstraalt en een stem hem tot de orde roept: ‘Saul, Saul, waarom vervolg je mij?’

Totaal overdonderd weet Saul niet meer uit te brengen dan: ‘Wie bent u, Heer?’ Het moet een schok voor hem geweest zijn dat Jezus zich aan hem voorstelde – dezelfde Jezus die volgens de joodse heersers gekruisigd en begraven was. Deze Jezus vereenzelvigt zich met zijn volgelingen wanneer Hij vraagt: ‘Waarom vervolg je Mij?’

Later schrijft Paulus (zoals Saulus na zijn bekering tot Jezus genoemd wordt) aan zijn leerling Timotheüs:

“Ik dank Christus Jezus, onze Heer, dat hij mij kracht gegeven heeft en het mij heeft toevertrouwd hem te dienen, hoewel ik hem vroeger heb bespot, vervolgd en beschimpt. Toch heeft hij zich over mij ontfermd, omdat ik door mijn ongeloof niet wist wat ik deed. Onze Heer heeft mij zijn genade in overvloed geschonken, evenals het geloof en de liefde die we in Christus Jezus bezitten.” (1 Tim. 1:12-14)

De bekering van Saulus is een prachtig voorbeeld van de zoekende liefde en genade van Christus. Saulus, een vijand van het evangelie, denkt dat hij goed handelt als hij de gemeente van Christus vervolgt. Hij komt niet tot een ander inzicht dankzij goede gesprekken of diepe studie. Het is Jezus Zelf die hem tot staan brengt en op de knieën dwingt. Maar zou daar niet veel gebed van de eerste christenen aan vooraf gegaan zijn?

Van Saulus tot Paulus: van vervolger tot verkondiger
 
Paulus van Tarsus (gestorven rond het jaar 67 na Chr.) was aanvankelijk enkel bekend Saul. Pas later, na zijn bekering, zou hij als Paulus verder door het leven gaan. Als Apostel springt hij een beetje uit het rijtje. In tegenstelling tot 'de Twaalf' heeft hij de Jezus niet gekend tijdens diens openbaar leven. Hij is de eerste die Hem uitsluitend heeft leren kennen als de Verrezen Christus.

Hij werd in Tarsus geboren (rond het jaar 8 of 9 na Christus) en als een jonge man naar Jeruzalem gestuurd. Hier ontving hij op de school van Rabbijn Gamaliël de Oudere als farizeeër een streng onderricht in de Joodse Wet. 

Na meerdere jaren keerde hij terug naar Tarsus. Daarom was hij niet aanwezig in Jeruzalem tijdens de openbare jaren van Jezus’ onderricht. Hij keerde echter enkele jaren na de Passie van Christus terug in die stad. 

Tijdens deze fase in zijn leven was Saul een ijverige farizeeër. Hij was getuige - misschien wel de opdrachtgever - bij de steniging van Stefanus en de mantels van moordenaars heeft hij toen vastgehouden (vergelijk de Handelingen van de Apostelen 8,1-3). 
 
Kort daarop kreeg hij de taak om naar Damascus te gaan en de christenen daar gevangen te nemen (Hand 9,2). Hij kreeg die opdracht , omdat hij zeer ijverig was en omdat hij ten zeerste gekant was tegen “de godsdienst van Jezus”, die zich langzaam begon uit te breiden en steeds meer gevestigd raakte.  
Zijn bekering vond plaats op de weg naar Damascus (Hand. 9,1-19). Hij werd plotseling door een licht omgeven uit de hemel en terwijl hij van zijn paard viel, hoorde hij een stem zeggen: “Saul, Saul, waarom vervolgt gij mij?”. 
Saul was helemaal ondersteboven van wat er met hem gebeurd was. Volledig verblind begon hij toen rond zich heen te tasten. Door zijn reisgezellen werd hij naar Damascus gebracht waar hij gedurende drie dagen niet kon zien, niet at en niet dronk

Het is in het huis van Annanías, een christen, dat hij zoud worden opgevangen, verzorgd en uiteindelijk ook genezen. Het is tijdens dit verblijf dat Paulus zich ten volle zou bekeren en dat hij als " Apostel van de heidenen" werd herboren. Van fanatiek vervolger der christenen was hij nu een vurig verkondiger van Jezus geworden.

Hij werd: Apostel van de heidenen
 
Gedurende drie jaar zou Paulus in Damascus en in de streek ten oosten van deze stad verblijven en er ook prediken (Gal. 1,17-18). De joden in Damascus waren met de nieuwe verkondiging niet opgezet. Ze werden boos en beraamden een plan om hem uit de weg te ruimen. Hij kon de stad ontvluchten en nam de wijk naar Jeruzalem.   

In Jeruzalem ontmoette hij Barnabas, een invloedrijke leviet, die hem in contact bracht met de apostelen. De christelijke gemeenschap in Jeruzalem vertrouwde hem echter nog niet, omdat ze de felle vervolgingen die hij hen had aangedaan, nog niet vergeten waren. Barnabas kon hen echter overhalen door te getuigen hoe Paulus zich in Damascus had bekeerd en hoe hij daaropvolgend een vrijmoedig verkondiger van Jezus was geweest.  

Tijdens de periode die Paulus in Jeruzalem doorbracht probeerde hij zowel joden els heidenen te bekeren tot Christus. Maar ook hier ontlokten Paulus' missionaire activiteiten tegenstand te weeg. Daarom brachten de christenen hem eerst naar Caesarea en vertrok hij vervolgens naar Tarsus in Cilicië. Hier hervatte hij zijn oude beroep als tentenmaker. Tussen 39 en 43 na Christus horen we niets meer over Paulus. 
Pas als Barnabas de apostelen uitnodigt om de groeiende christelijke gemeenschap te helpen organiseren in Antiochië, wordt ook Paulus uitgenodigd om te komen. Nu laat Paulus voor altijd zijn oude naam Saulus achter zich. 
 
De zendingsreizen van Paulus
  
Vanuit Antiochië werden Paulus en Barnabas op missie uitgestuurd.

De eerste Zendingsreis voert hen naar Cyprus en van daaruit naar Anatolië (of het centrale gedeelte van het huidige Turkije). Ze verkondigen hier met zeer veel ijver het Evangelie of het Goede Nieuws dat Jezus Christus ons door zijn kruisdood verlost heeft en dat Hij verrezen is uit de doden. Onderweg stichten ze nieuwe christengemeenschappen en genezen ze ook vele zieken.



De tweede missiereis vangt aan in ongeveer 50 na Christus,

wanneer Paulus weer op stap gaat, maar nu vanuit Antiochië richting Klein Azië (of de huidige westkust van Turkije). Zijn apostolische reis duurt tot 53 na Christus. In die tijd steekt hij over naar Griekenland en Macedonië in Europa, waar Filippus zich bekeert. Paulus en Filippus worden uiteindelijk afgeranseld en in de gevangenis gegooid. ’s Nachts was er echter een aardbeving en de gevangenisbewaarder liet zich door hun getuigenis bekeren. Hierdoor komen ze de volgende morgen vrij. Ze trokken ze naar Tessalonica, Berea en Athene, om vervolgens via Jeruzalem terug te keren naar Antiochië.

De derde missiereis begint in 53 of 54 na Christus,

 wanneer Paulus voor drie jaar naar Efeze gaat in Klein Azië. De verkondiging van Paulus brengt met zich mee dat de Griekse godin Artemis steeds minder aanbeden wordt door de heidenen van de streek. Daardoor gaan ook de winstgevende handelspraktijken die verbonden zijn aan haar verering achteruit. De benadeelde handelaren en ambachtslieden hebben toen een opstand tegen Paulus op gang gezet, maar gelukkig bleef Paulus ongedeerd. Vervolgens bezoekt Paulus de christengemeenschappen die hij eerder in Klein Azië heeft gesticht. Het is voor hem een ontroerend afscheid, want hij voelt nu al aan dat hij niet meer zal kunnen terugkeren. Uiteindelijk vaart hij terug naar Caesarea in Judea, waar de profeet Agabus zijn arrestatie en gevangenschap voorspelt. Eind mei komt hij aan in Jeruzalem, waar hij de gaven meebrengt die hij tijdens zijn reis heeft ontvangen.  
 
Gevangenneming van Paulus te Jeruzalem
 
Bij aankomst in Jeruzalem stond er al meteen veel druk op de ketel: er was de vrees dat de inmiddels roemruchte Paulus weer in de synagogen zou gaan verkondigen en dat de groei van het christendom steeds meer zou toenemen. Paulus werd een levensgrote bedreiging en de hele situatie kwam tot een ontploffing op de laatste dag van de tempelreiniging van Paulus. Hij werd ervan verdacht dat hij een Griekse man van niet-joodse afkomst meegenomen zou hebben naar de Tempel. Vanuit het standpunt van de joden gezien had hij hiermee het heiligdom geschonden.

Zijn leven werd gered omdat een commandant met een Romeinse legereenheid arriveerde om orde te handhaven. “Paulus, die boven aan de trappen stond, maande de mensen met een handgebaar tot stilte. Daarna sprak hij hen in het Hebreeuws toe ” (Hand. 21,40). In zijn toespraak legde hij uit wie hij was en wat hij deed: over hoe hij als jood onder Rabbijn Gamaliël had gestudeerd en over zijn verblindende en levensbepalende ontmoeting met de Verrezen Christus op de weg naar Damascus. Tegen de Joodse toehoorders in Jeruzalem voegde hij er ook nog aan toe: (jaren geleden)… “na mijn terugkeer in Jeruzalem, was ik eens in de tempel aan het bidden, toen ik in extase raakte en Hem (de Verrezen Christus) daar zag. Hij zei tegen mij: ‘Haast je, verlaat onmiddellijk Jeruzalem, want ze zullen van jou geen getuigenis over Mij aannemen.’ “ … (later) “Zei hij tegen mij: ‘Ga, want Ik stuur je ver weg, naar de heidenen’ “.  

Na deze laatste woorden werden de Joden woeden, want Paulus had impliciet gezegd dat het heil niet alleen voor de Joden is,  maar dat alle volkeren tot Gods heil worden geroepen.  
Paulus werd daarom naar de kazerne naast de Tempel gebracht en moest voor het Sanhedrin verschijnen, maar ontkomt aan de zweepslagen, omdat hij een Romeinse burger is. Na een aanslag op zijn leven door joodse Zeloten, wordt Paulus overgebracht naar Caesarea. Nu moet hij voor Gouverneur Felix verschijnen (die tussen 57 en 59 na Christus gouverneur is geweest). 

Twee jaar later moet hij voor Festus verschijnen, de opvolger van Felix. Uiteindelijk moet hij voor koning Agrippa II verschijnen. Na Paulus aanhoord te hebben, zegt deze tegen Festus: “Deze man doet niets waarop dood of gevangenis staat”… “deze man had vrij kunnen zijn als hij zich niet op de keizer beroepen had” (Hand. 26,32).  
 
Het martelaarschap van Paulus
  
Koning Agrippa en gouverneur Felix sturen Paulus uiteindelijk naar Rome om voor de keizer berecht te worden. Onderweg leiden ze schipbreuk, maar ze worden opgevist en via de Italiaanse kust bereiken ze de Romeinse hoofdstad.
Ook in Rome zal Paulus over Christus blijven getuigen. Paulus doet een laatste oproep tot de bekering van zijn volk en “sommigen gaven gehoor aan wat hij zei, anderen wilden het niet geloven”. Ten slotte haalt hij Jesaja aan: “U moet weten dat deze redding door God gezonden is aan de heidenen; en die zullen luisteren” (Hand 28,17-31). Hiermee bevestigd Paulus dat Gods heil en redding voor alle volkeren en mensen is gekomen.

Uiteindelijk werd Paulus veroordeeld en als Romeinse burger met een zwaard onthoofd en buiten de stads muren van Rome begraven, op een kerkhof langsheen de Via Ostiense. Tot op de dag van vandaag wordt zijn graf door duizenden bezocht in de Basiliek van Sint- Paulus- buiten- de- Muren.