HOME | STUDIEBIJBEL | BIJBELSTUDIES | BIJBELATLAS | BIJBELSEGESCHIEDENIS | NIEUWS

                                                                                                                                                     

DE BARMHARTIGE SAMARITAAN

Herinneringen om te koesteren

Om de kinderen te laten kennismaken met de Bijbel werden er vroeger schoolplaten gebruikt. Aan de hand van de afbeeldingen op de schoolplaten kon de meester of de juf een verhaal uitleggen. 

Deze manier van les geven werd ook wel aanschouwingsonderwijs genoemd. Aanschouwen is een ander woord voor kijken. De meesten kennen het nog wel denk ik, die oude schoolplaten die vroeger in het klaslokaal hingen of uit een grote opbergkist achter in de klas tevoorschijn werden gehaald. Het was vooral dán steeds weer een verrassing. Wij kijken nu in de klas naar dia's of een videofilm in plaats van schoolplaten.

   Terug naar het overzicht van alle platen? Klik HIER



Maar een Samaritaan die op reis was, zag hem en
kreeg medelijden. (Lucas 10: 33)


25 Er kwam een wetgeleerde die hem op de proef wilde stellen. Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ 26 Jezus antwoordde: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Wat leest u daar?’ 27 De wetgeleerde antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ 28 ‘U hebt juist geantwoord,’ zei Jezus tegen hem. ‘Doe dat en u zult leven.’ 29 Maar de wetgeleerde wilde zich rechtvaardigen en vroeg aan Jezus: ‘Wie is mijn naaste?’ 30 Toen vertelde Jezus hem het volgende: ‘Er was eens iemand die van Jeruzalem naar Jericho reisde en onderweg werd overvallen door rovers, die hem zijn kleren uittrokken, hem mishandelden en hem daarna halfdood achterlieten.

31 Toevallig kwam er een priester langs, maar toen hij het slachtoffer zag liggen, liep hij met een boog om hem heen. 32 Er kwam ook een Leviet langs, maar bij het zien van het slachtoffer liep ook hij met een boog om hem heen. 33 Een Samaritaan echter, die op reis was, kreeg medelijden toen hij hem zag liggen. 34 Hij ging naar de gewonde man toe, goot olie en wijn over zijn wonden en verbond ze. Hij zette hem op zijn eigen rijdier en bracht hem naar een logement, waar hij voor hem zorgde. 35 De volgende morgen gaf hij twee denarie aan de eigenaar en zei: “Zorg voor hem, en als u meer kosten moet maken, zal ik u die op mijn terugreis vergoeden.” 36 Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers?’ 37 De wetgeleerde zei: ‘De man die medelijden met hem heeft getoond.’ Toen zei Jezus tegen hem: ‘Doet u dan voortaan net zo.’


38 Toen ze verder trokken ging hij een dorp in, waar hij gastvrij werd ontvangen door een vrouw die Marta heette. 39 Haar zuster, Maria, ging aan de voeten van de Heer zitten en luisterde naar zijn woorden. 40 Maar Marta werd helemaal in beslag genomen door de zorg voor haar gasten. Ze ging naar Jezus toe en zei: ‘Heer, kan het u niet schelen dat mijn zuster mij al het werk alleen laat doen? Zeg tegen haar dat ze mij moet helpen.’ 41 De Heer zei tegen haar: ‘Marta, Marta, je bent zo bezorgd en je maakt je veel te druk. 42 Er is maar één ding noodzakelijk. Maria heeft het beste deel gekozen, en dat zal haar niet worden ontnomen.’

Een bijzonder gesprek

In dit gesprekspapier wordt geregeld de term ‘naaste in nood’ of ‘mens in nood’ gebruikt. Het Nederlandse woord ‘nood’ klinkt wat zwaarder dan het Engelse woord ‘need’. Wat we bedoelen zijn mensen die hulp nodig hebben, in welke zin dan ook. Iemand hoeft niet in een levensbedreigende situatie te verkeren om ‘in nood’ te zijn.

Bezinning vanuit de bijbel

1. Jezus wordt aangesproken als leraar (didaskale). De wetgeleerde is een ambtsdrager, iemand met officieel erkend gezag. Hij heeft wellicht gemerkt dat Jezus onderwijs geeft en daar veel succes mee heeft. Als gezaghebbend persoon wil hij deze onofficiële rabbi toetsen. Daarom vraagt hij naar het eeuwig leven, een van de hoofdthema’s van de Joodse leraar. Het gesprek gaat over Jezus’ leer omtrent de aangesneden onderwerpen.

2. Jezus wijst naar de Wet. Dit is de bron van zijn leer. De wetgeleerde citeert uit twee bronnen, de sjema “Hoor Israël…” (Deutr. 6:4-9) en het gebod “Heb je naaste lief als Jezelf.” (Lev. 19:18). Het gebruikte woord voor ‘naaste’ betekent letterlijk ‘iemand die nabij is’. De vraag is eigenlijk: waar ligt de grens? Wie is dichtbij genoeg? De vraag is relevant aangezien er in de dagen van Jezus veel vreemdeling waren. Volgens de Joodse wet was ook de ger, de allochtoon, een naaste. De Joodse mondelinge traditie interpreteerde de term echter als alleen geldig voor ‘broeders’, mensen van hetzelfde volk en dezelfde religieuze gemeenschap. Volgens de Qumran gemeenschap en Sir. 12:1-4 moest zelfs de zondaar uit eigen volk
uitgesloten worden van hulp.

3. De werkwoorden zijn passief. De man is een slachtoffer. Het publiek wordt niets verteld over deze ‘mens’ (antrophos), behalve dat hij hulp nodig heeft. De brute aanval door de rover creëert ongetwijfeld een psychologische nood (hij heeft ‘slachtofferhulp’ nodig), een financiële nood (hij is alles kwijt), een medische nood (hij is gewond), een sociale nood (hij wordt alleen achter-gelaten) en een fysieke nood (hij is naakt en bewusteloos en heeft bescherming nodig).

4.
A. De term ‘toevallig’ geeft aan dat de weg eenzaam en dat het lang zou kunnen duren voordat er iemand langs kan komen. Maar dan komt een priester voorbij. Die zal de man zeker helpen. De priesters waren deels gezondheidswerkers, die moesten zeker kunnen helpen. De Levieten distribueerde het geld voor de armen, ook van hem was barmhartigheid te verwachten. Beide waren ambtsdragers en stonden in aanzien bij het volk.

B. De priester en de leviet “komen” en “zien”, maar toch “ontwijken” zij de man en laten hem even als de rovers doen – half dood liggen. Wat een harteloze daad! Hun komst wekt hoop, maar hun gedrag boort deze hoop finaal de grond in.

C. Een praktische motivatie kan zijn dat het gevaarlijk is omdat de rovers terug kunnen komen. Een religieuze reden kan zijn dat ze geen tijd hebben vanwege hun tempeldienst of dat (in geval van de priester) rituele onreinheid moet worden voorkomen. In verschillende wetteksten (Lev. 5:3, 21:1-3, Num. 6:6-8) wordt het de priester verboden om met een lijk in aanmerking te komen, behalve wanneer het de naaste familie betreft. Wat ook de diepere motivatie mag zijn, het is duidelijk dat twee niet betrokken willen worden bij de noden van de man.

D. De twee spelen hun planning (vol met erediensten en andere religieuze plichten) uit tegen hun roeping (God liefhebben en de naaste als henzelf). Daarmee negeren ze het principe dat God geen offers wil, maar gehoorzaamheid en barmhartigheid. God is boos wanneer wij één gezicht voor hem hebben en een ander voor de naaste in nood. Eredienst zonder het betonen van barmhartig-heid is volgens Jesaja een “nutteloos offer”, een “gruwel” voor God.

5.
A. De situatie wordt met het moment uitzichtlozer. Dan komt een Samaritaan langs. De Samaritaan is een buitenlander of een buitenstaander. Hij staat buiten het volk Israël en buiten het verbond. Voor veel Joden is hij dan ook geen ‘naaste’ te noemen. Van hem kan niks verwacht worden. Nog meer dan een buitenstaander is hij een vijand van de Jood. De gewonde man kan het nu helemaal wel schudden. De Samaritaan zou eerder op de Joodse man gaan staan dan dat hij hem bij zou staan!

B. Even als het geweld van de rovers, tekent Jezus ook uitgebreid de liefdadigheid van de Samaritaan, die in verscheidene behoeften van de man voorziet. De eerste dienst die hij hem verleent is door naar hem toe te gaan (mensen in nood hebben grote behoefte aan de aanwezigheid van een vriendelijk en behulpzaam persoon). Daarmee voorziet hij in zijn psychologische nood. Daarna voorziet hij in zijn medische nood door zijn wonden te verbinden. Vervolgens vervoert hij hem uit de gevaren zone (in verband met zijn fysieke nood), terug naar de bewoonde wereld (in verband met zijn sociale nood), zorgt voor onderdak en voedsel en betaald voor de nodige ‘nazorg’ (in verband met zijn financiële nood).

C. De dienst van barmhartigheid blijkt duur te zijn. Het eerste wat de barmhartige Samaritaan opgeeft is zijn agenda. Waar hij ook naartoe op weg was, het gaat niet meer door of loopt behoorlijk vertraging op (en dat zal hem dat door zijn vrouw of zijn baas niet in dank worden afgenomen!) Het tweede wat hij riskeert is zijn veiligheid. Het is moeilijk te zeggen of de rovers nog in de buurt zijn. Ze kunnen elk moment terugkeren. Bovendien, het ‘doen alsof je hulp nodig hebt’ is een bekende valstrik. Het derde wat hij opgeeft is zijn comfort. Hij gaat op de knieën in het stof, hij maakt de handen vuil aan het bloed en de olie en zet de man ‘op zijn eigen rijdier’. Voor hem wordt het lopen dus, terwijl hij moeite moet doen om het bewusteloze slachtoffer tijdens de hobbelige rit op zijn rijdier te houden. Bij de herberg aangekomen kost het hem vervolgens zijn rust. Hij zorgt de hele nacht voor de man en trekt de volgende dag meteen verder. Het vierde wat hij opgeeft is zijn middelen – hij betaald niet alleen om de man voorlopig onder te brengen, maar alles wat nodig is voor zijn volledige herstel.

D. Als motivatie wordt genoemd dat de Samaritaan ‘medelijden’ heeft. Medelijden is de impuls die mensen gevoelig maakt voor de noden van anderen en hen aan zet tot praktische handelingen om in die noden te voorzien.

6. In het verhaal keert Jezus de vraag in feite om naar ‘Hoe wordt ik een naaste?’ Het verhaal gaat meer in op de vraag ‘Wat betekent het om zich als naaste te gedragen?’ dan op de vraag ‘Wie is dichtbij genoeg dat ik hem als mijn naaste moet behandelen?’ Het wordt de luisteraars eerst duidelijk voor wie zij zich een naaste moet betonen, met als gevolg dat hen omgekeerd ook duidelijk wordt wie hun naaste is. Jezus is het wat dit betreft eens met de wetgeleerde dat er niet-naasten zijn. Niet-naasten zijn voor Jezus mensen die geen medelijden tonen met de mens in nood. Wat betreft de eigenlijke vraag van de wetgeleerde is het antwoord van Jezus dat iedereen die in nood is onze naaste is. Jezus verwerpt het idee dat er een beperking in het naaste-zijn zou zijn. Niet elke mens is mijn ‘broeder’ (in het geloof), maar elke mens is wel mijn ‘naaste’. Christen of niet-christen, vriend of vijand, dichtbij of ver weg – iedere mens in nood is onze naaste. De vraag is: zijn wij bereid om ons voor hen als naaste te gedragen?

7. De wetgeleerde moet ook barmhartigheid betonen en een naaste zijn voor de mens in nood die hij op zijn levensweg tegenkomt.

8. Jezus geeft de kerk een opdracht. Het is belangrijk niet te vergeten dat Jezus de gelijkenis verteld als antwoord op de vraag ‘Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ Het blijkt dat Jezus zorg voor mensen in nood als de essentie van het burger van het Koninkrijk zijn beschouwd. Naast de “missie” om door bedrijvigheid, wetenschap, bestuur en kunst de aarde te ontwikkelen (de cultuuropdracht) en de “missie” om het evangelie te verkondigen en discipelen te maken (de zendingsopdracht) bestaat het werk in Gods Koninkrijk ook uit de “missie” om de naaste in nood te helpen. Even goed als “geloof en cultuur” en “zending en evangelisatie” is “barmhartigheid en gerechtigheid” een opdracht aan de kerk.

9. Hoewel Jezus ons duidelijk gebied om het voorbeeld van de barmhartige Samaritaan te volgen, is zijn boodschap niet dat we gered kunnen worden door zijn voorbeeld te volgen. De dienst van barmhartigheid is een kritisch teken van onze onderwerping aan de heerschappij van Christus. Onze reactie op de nood van een ander is een test van de oprechtheid van ons geloof. Paulus leert zowel rechtvaardiging op basis van genade door het verlossende werk van Christus als oordeel op basis van werken als teken van geloof bij Christus’ Laatste Oordeel (Rom. 2:6-8, 14:10, 2 Cor. 10). Een belijdenis van geloof die niet samengaat met daden van barmhartigheid laat zien dat dat geloof “dood” is.

10. Wie is mijn naaste?  Mijn naaste is degene die mij nadert, door wie ik mij laat benaderen. Het appel van de ander dringt pas tot mij door als ik hem zie staan. De hongerige hooft niet te vragen om brood, voordat ik hem te eten geef. Maar in de
 hongerige herken ik zijn verlangen, gemis, tekortkomen, en deel ik wat ik te bieden heb. Mijn eigen zorg voor dagelijks brood is noodzaak, maar de zorg voor het brood van de ander, voor degene voor wie ik verantwoordelijk ben, is het hoogste goed.

Alsof God het anders zou kunnen zeggen dan zo:

Toen ik moe was, gaf je me rust
Toen ik bang was, bracht je me vrede
Toen ik klein was, leerde je me lezen
Toen ik mijn stok brak, bond je de jouwe aan de mijne
Toen ik geen werk had, zag je me staan
Toen ik mezelf kwijt was, haalde je me erbij
Toen ik oud was, glimlachte je naar me
Toen ik vriendschap zocht, was je er….

Ik kan niet zonder jou
Ik ook… zei God.
    Terug naar het overzicht van alle platen? Klik HIER





               

INFO: DE WEG - DE WAARHEID HET LEVEN FILM

Handige Bijbel

Remember all victims of violence worldwide   

GEBED  LEEFREGEL  BELIJDENIS  

DE WEG | DE WAARHEID HET LEVEN | FILM | AUDIO

CREATOR

HOLYHOME.NL USE NO COOKIES - REPORT DEAD LINKS

Waard om te weten :

Een hartelijk welkom op de site
Deze pagina printen
Sitemap

Wie zoekt zal vinden

FAQ - HELP

Kerk
Zondag
Advent
Kerstfeest
Driekoningen
Vastentijd
Goede Vrijdag
Aswoensdag
Palmzondag
Palmpasen
De stille week
Witte donderdag
Stille zaterdag
Paaswake
Pasen - Paasfeest
Hemelvaartsdag
Pinksteren
Biddag
Dankdag
Avondmaal
Doop
Belijdenis
Oudjaarsdag
Nieuwjaarsdag
Sint Maarten
Sint Nicolaas
Halloween
Hervormingsdag
Dodenherdenking
Bevrijdingsdag
Koningsdag / Koninginnedag
Gebedsweek
Huwelijk
Begrafenis
Vakantie
Recreatie
Feest- en Gedenkdagen
Symbolen van herkenning
 
Leerzame antwoorden op levens- en geloofsvragen


Hebreeën 4:12 zegt: "Want levend en krachtig is het woord van God, en scherper dan een tweesnijdend zwaard: het dringt diep door tot waar ziel en geest, been en merg elkaar raken, en het is in staat de opvattingen en gedachten van het hart te ontleden"Lees eens: Het zwijgen van God

God heeft zoveel liefde voor de wereld, dat Hij Zijn enige Zoon heeft gegeven; zodat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat maar eeuwig leven heeft.
Lees eens:  God's Liefde

Schat onder handbereik


Bemoediging en troost

Bible-people - stories of famous men and women in the Bible
Bible-archaeology - archaeological evidence and the Bible
Bible-art - paintings and artworks of Bible events
Bible-top ten - ways to hell, films, heroes, villains, murders....
Bible-architecture - houses, palaces, fortresses
Women in the Bible -
 great women of the Bible
The Life of Jesus Christ - story, paintings, maps

Read more for Study  
Apocrypha, Historic Works
 GELOOF EN LEVEN een
          KLEINE HULP VOOR  ONDERWEG
 

Wie zoekt zal vinden           


www Holyhome.nl

Boeiende Series :

Bijbelvertalingen
Bijbel en Kunst

Bijbels Prentenboek
Biblische Bildern
Encyclopedie
E-books en Pdf
Prachtige Bijbelse Schoolplaten

De Heilige Schrift
Het levende Woord van God
Aan de voeten van Jezus
Onder de Terebint
In de Wijngaard

De Bergrede
Gelijkenissen van Jezus
Oude Schoolplaten
De Zaligsprekingen van Jezus

Goede Vruchten
Geestesgaven

Tijd met Jezus
Film over Jezus
Barmhartigheid

Catechese lessen
Het Onze Vader
De Tien Geboden
Hoop en Verwachting
Bijzondere gebeurtenissen

De Bijbel is boeiend
Bijbelverhalen in beeld
Presentaties en Powerpoints
Bijbelse Onderwerpen

Vrede van God voor jou
Oude bijbel tegels

Informatie over alle kerken in Nederland: Kerkzoeker
 
Bible Study: The Bible alone!
L'étude biblique: Rien que la Bible!
Bibelstudium: Allein die Bibel!  

Materiaal voor het Digibord
Werkbladen Bijbelverhalen Bijbellessen
OT Hebreeuws-Engels
NT Grieks-Engels

Naslagwerken
Belijdenissen
Een rijke bron

Missale Romanum + Afbeeldingen
Stripboek over Jezus
Christelijke Symbolen
Plaatjes Afbeeldingen Clipart
Evangelie op Postzegels

Harmonium Huisorgel
Godsdiensten en Religies
Herinnering aan Kerken

Christian Country Music
Muzikale ontspanning
Software voor Bijbelstudie
Hartverwarmende Klanken
Read and Hear the Holy Bible
 Luisterbijbel

Bijbel voor Slechtzienden Begrippenlijst   -1-   -2-

Meer weten over de Psalmen, gezangen, liturgieën, belijdenisgeschriften: Catechismus, Dordtse Leerregels en veel andere informatie? . Kijk opOnline-bijbel.nl
         
  (
What's good, use it)