Paulus en de Gevangenenbewaarder te Filippi

Handelingen XVI 27-29 - De Stokwaarder wil zichzelven ombrengen

19 Toen nu haar eigenaars zagen, dat hun kans op voordeel verdwenen was, grepen zij Paulus en Silas en sleurden hen naar de markt voor de overheid, 20 en toen zij hen bij de hoofdlieden gebracht hadden, zeiden zij: Deze mensen brengen onze stad in rep en roer, daar zij Joden zijn, 21 en zij verkondigen zeden, die wij als Romeinen niet mogen aanvaarden of volgen. 22 Ook de menigte schoolde tegen hen samen en de hoofdlieden scheurden hun de kleren van het lijf en lieten hen met de roede geselen; 23 en na hun vele slagen gegeven te hebben, wierpen zij hen in de gevangenis met bevel aan de bewaarder hen zorgvuldig te bewaken. 24 Daar deze zulk een bevel ontvangen had, zette hij hen in de binnenste kerker en sloot hun voeten zorgvuldig in het blok. 25 Maar omstreeks middernacht baden Paulus en Silas en zongen Gods lof, en de gevangenen luisterden naar hen. 

26 Doch plotseling kwam er een zware aardbeving, zodat de grondvesten der gevangenis schudden; en terstond gingen alle deuren open en de boeien van allen raakten los. 27 En de bewaarder, uit zijn slaap opgeschrikt, zag de deuren der gevangenis openstaan, trok zijn zwaard en was op het punt zelfmoord te plegen, in de waan, dat de gevangenen ontsnapt waren. 28 Maar Paulus riep met luider stem: Doe uzelf geen kwaad, want wij zijn allen hier! 29 En hij liet licht brengen, sprong naar binnen en wierp zich, bevende over al zijn leden, voor Paulus en Silas neder. 30 En hij leidde hen naar buiten en zeide: Heren, wat moet ik doen om behouden te worden? 31 En zij zeiden: Stel uw vertrouwen op de Here Jezus en gij zult behouden worden, gij en uw huis. 32 En zij spraken het woord Gods tot hem in tegenwoordigheid van allen, die in zijn huis waren. 33 En in datzelfde uur van de nacht nam hij hen mede om hun striemen af te wassen, en hij liet zichzelf en al de zijnen terstond dopen; 34 en hij bracht hen naar boven in zijn huis en richtte een tafel aan, en hij verheugde zich, dat hij met zijn gehele huis tot het geloof in God gekomen was.
 
35 En toen het dag was geworden, zonden de hoofdlieden de gerechtsdienaars om te zeggen: Laat die mensen vrij. 36 En de bewaarder deelde dit bericht aan Paulus mede: De hoofdlieden hebben doen weten, dat gij moet vrijgelaten worden; vertrekt dan nu en gaat heen in vrede. 37 Maar Paulus zeide tot hen: Zij hebben ons, hoewel wij Romeinen zijn, zonder vorm van proces in het openbaar gegeseld en in de gevangenis gezet, en willen zij ons er nu ongemerkt uitzetten? Geen sprake van; laten zij zelf komen en ons eruit leiden. 38 En de boden brachten deze woorden over aan de hoofdlieden. En dezen werden bevreesd, toen zij hoorden, dat het Romeinen waren; 39 en zij kwamen het hun verzoeken, en toen zij hen de gevangenis uitgeleid hadden, vroegen zij hun de stad te verlaten. 40 En uit de gevangenis gekomen, gingen zij naar Lydia, en zij zagen de broeders en spraken hen bemoedigend toe en vertrokken.

De gevangenenbewaarder van Filippi

Vs.19-21: "Toen nu haar eigenaars zagen, dat hun kans op voordeel verdwenen was, grepen zij Paulus en Silas en sleurden hen naar de markt voor de overheid, en toen zij hen bij de hoofdlieden gebracht hadden zeiden zij: Deze mensen brengen onze stad in rep en roer, daar zij Joden zijn, en zij verkondigen zeden, die wij als Romeinen niet mogen aanvaarden of volgen".

Die slavin had meer eigenaars – blijkbaar waren het geen rijke mensen, omdat zij gezamenlijk haar als eigendom hadden. Ook zal het bedrag bij de koop meer geweest zijn dan voor een gewone slavin. Zij was voor hun een belangrijke bron van inkomsten, want als men haar raadpleegde, dan moest men betalen. Die bron was nu opgedroogd. Die vrouw was haar waarde kwijt. Daarover waren ze natuurlijk woedend en klaagden de twee predikers, met de beschuldiging, dat ze andere zeden predikten.

Vs.22-24: "Ook de menigte schoolde tegen hen samen en de hoofdlieden scheurden hun de klederen van het lijf en lieten hen met de roede geselen, en na hun vele slagen gegeven te hebben, wierpen zij hen in de binnenste kerker en sloot hun voeten zorgvuldig in het blok".

Die stads bestuurders reageerden wel erg prompt. Helemaal geen nader onderzoek, over wat er gebeurd was, en of de beschuldiging terecht was. Nee, het waren Joden, en dat was al voldoende, die kerels af te straffen. Het is alleen vreemd, dat pas later Paulus en Silas uit kwamen voor het feit, dat ze het Romeinse burgerschap hadden. Hadden ze dat meteen gezegd, meen ik, dan zou hun die manier van behandelen niet overkomen zijn. Maar ook de massa kwam op de been. Dus kennelijk had er al wat gebroeid onder de bevolking.

Vs,25: "Maar omstreeks middernacht baden Paulus en Silas en zongen Gods lof, en de gevangene luisterden naar hen".

Daar kijk je ook weer van op, dat die twee met die pijnlijke striemen op hun rug, in gebed gingen – dat s te begrijpen – maar daarna Gods lof gingen zingen – dat is onbegrijpelijk vanuit ons standpunt. Maar ze trokken wel de aandacht van de overige gevangenen! Die gingen allemaal meebeleven, wat daar op volgde!

Vs.26: "Doch plotseling kwam er een zware aardbeving, zodat de grondvesten van de gevangenis schudden; en terstond gingen alle deuren op en de boeien van allen raakten los".

Hier was duidelijk sprake van een wonder van God. Want het is helemaal niet normaal,dat de deuren vanzelf opengaan bij een aardbeving en dat de boeien los kwamen evenmin.

Vs.27: "En de bewaarder, uit zijn slaap opgeschrikt, zag de deuren van de gevangenis open staan, trok zijn zwaard en was op het punt zelfmoord te plegen, in de waan, dat de gevangenen ontsnapt waren".

Ook hier een overhaaste reactie. Het was natuurlijk waar, dat de bewaarder verantwoordelijk was, dat de gevangenen gevangen bleven, maar hij had toch ook een excuus, vanwege die wonderlijke verbreking van de banden en de sloten. En hij had ook niemand zien weglopen!

Vs.29: "Maar Paulus riep met luider stem: Doe uzelf geen kwaad, want wij zijn allen hier!"

Paulus voorkwam die zelfmoord – hoe kon hij dat zo zien als die man nog buiten stond en zij in die ‘binnenste kerker’ waren? - door hem toe te roepen, dat iedereen er nog was.

Vs.30: "En hij leidde hen naar buiten, sprong naar binnen en wierp zich, bevende over als zijn leden,voor Paulus en Silas neder en zei: Heren wat moet ik doen om behouden te worden?"

Ook die reactie is vreemd. Geloofde hij soms dat de wereld verging? Aardbevingen kwamen in die streek wel vaker voor. Natuurlijk was het in dit geval een wonderlijk gebeuren. Of kwam zijn reactie voort uit hetgeen hij misschien bij de prediking van Paulus en Silas had vernomen? Kennelijk wel, als ze hem antwoordden met de woorden:

Vs.31,32: "En zij zeiden: Stel uw vertrouwen op de Here Jezus en gij zult behouden worden, gij en uw huis. En zij spraken het woord Gods tot hem in tegenwoordigheid van allen, die in zijn huis waren"

Wie Jezus was moet hij dus al geweten hebben.

Met dat ‘huis’ wordt waarschijnlijk zijn gezin en personeel bedoeld. Dat huis stond boven de gevangenis.

Vs.33,34: "En in dat zelfde uur van de nacht, nam hij hen mede om hun striemen af te wassen, en hij liet zichzelf en al de zijnen terstond dopen; en hij bracht hen naar boven in zijn huis en richtte een tafel aan, en hij verheugde zich, dat hij met zijn gehele huis tot het geloof in God gekomen was".

Daar - in zijn woning - werden hun wonden verzorgd, en daarna liet hij zich met ‘zijn gehele huis’ dopen. Ook hier weer, het gezinshoofd bepaalt het geloof van het gezin en het personeel. Het gebeuren was inderdaad indrukwekkend, maar zouden die mensen het geloof nu zo goed begrepen hebben? Wij zien hier ook weer, dat men in het vroege christendom genoeg had aan de mondelinge belijdenis van Jezus als de Heer, om zich te laten dopen. Wat het geloof echt allemaal inhield, dat zouden ze in de loop van de tijd verder leren verstaan en beleven. Je vraagt je af, hoe het verder gegaan is, waar Paulus en de zijnen daarna vertrokken waren. Was er misschien al een gemeente. Wij krijgen verder niet in hHndelingen te lezen, hoe Paulus die gemeente georganiseerd heeft, terwijl toch de Filepenzen brief is gericht tot een gemeente met oudsten en diakenen!

Vs.35,36: `En toen het dag was geworden, zonden de hoofdlieden de gerechtsdienaars om te zeggen: Laat die mensen vrij. En de bewaarder deelde dit bericht aan Paulus mede. De hoofdlieden hebben doen weten, dat gij moet vrijgelaten worden, vertrekt dan nu en gaat heen in vrede`.

Wat het stadsbestuur deed besluiten om Paulus en Silas vrij te laten, is niet duidelijk. Ongetwijfeld had het gebeuren in de nacht zijn invloed gehad en waren zij zich bewust geworden overhaast gehandeld te hebben.

Vs.37: Maar Paulus zei tot hen. Zij hebben ons, hoewel wij Romeinen waren, zonder vorm van proces in het openbaar gegeseld en in de gevangeis gezet, en willen zij ons er nu ongemerkt uitzetten?".

Tot hun schrik kregen zij dus te horen, dat ze met Romeinse burgers te maken hadden. Dan hadden ze Romeinse wet zwaar overtreden, want Romeinse burgers mochten niet gestraft worden zonder rechterlijke uitspraak. Er was discriminatie ten aanzien van hen, die niet het Romeins burgerschap hadden, als ze geen Romeinse burgers waren geweest, was het niet erg geweest! Paulus en Silas hadden er een rechtszaak van kunnen maken, maar zover wilde Paulus niet gaan. Hij eiste alleen, dat zij hun excuses maakten. Ik vraag me overigens wel af, waarom zij, voordat ze gefolterd werden, al niet gezegd hadden, dat ze Romeinse burgers waren. Toen in Hand.22:24,25 ze Paulus ook wilden geselen, zei hij wel, dat hij Romeins burger was, waardoor hij die foltering voorkwam.

Een poging tot zelfmoord voorkomen

In bovenstaande tekst houdt Paulus iemand tegen die zelfmoord wil plegen. Als er vroeger een gevangene ontsnapte, moest de bewaarder  volgens de wet daarvoor boeten en dezelfde straf ondergaan als de ontsnapte gevangene. De bewaarder dacht dat alle gevangenen ontsnapt waren. Paulus zei hem echter dat ze allen nog daar waren. Vroeger, toen het christendom die dwaling nog niet had weggenomen, dacht men dat het heel moedig was zelfmoord te plegen. Mensen plegen zelfmoord door verlies van geld of vanwege een onbeantwoorde liefde. Anderen uit woede, moedeloosheid, achteruitgang in gezondheid enz.
 
Er zijn vandaag nog steeds discussies gaande over de kwestie of het nu goed of verkeerd is om iemand te helpen uit het leven te stappen wanneer het leven voor hem/haar ondraaglijk wordt. Men heeft daar mooie namen voor zoals euthanasie en suïcide. Het klinkt mooi, maar het is zelfmoord.
 
Velen, ook hoogwaardigheidsbekleders, praten het goed. En op die manier brengt men de mensen ertoe om een eind aan hun leven te maken.
Paulus probeerde de zelfmoordenaar tegen te houden, want hij zei: “Doe uzelf geen kwaad.” Zelfmoord is jezelf kwaad aandoen.
 
God zegt in Zijn Woord: “Gij zult niet doden.” God vertrouwde u het leven toe. Hij heeft u en mij geschapen. Hij kende u al toen u in de buik van uw moeder was.
 
Van nature heeft de mens een ingebouwde liefde voor het leven; hij wil leven. Dat zit in de mens. God stelde u en mij aan om over dat leven te waken, het te bewaren en te beschermen. Het is dus hoogverraad als men zichzelf vermoordt of laat vermoorden. Men vermoordt dat unieke pand dat God ons heeft toevertrouwd.

Lees ook eens de volgende documenten:

Paulus en de gevangenbewaarder

en

De kracht van het evangelie