1 De HEER zei tegen Abram: ‘Trek weg uit je land, verlaat je familie, verlaat ook je naaste verwanten, en ga naar het land dat ik je zal wijzen.
2 Ik zal je tot een groot volk maken, ik zal je zegenen, ik zal je aanzien geven, een bron van zegen zul je zijn.
3 Ik zal zegenen wie jou zegenen, wie jou bespot, zal ik vervloeken. Alle volken op aarde zullen wensen gezegend te worden als jij.’

4-5 Abram ging uit Charan weg, zoals de HEER hem had opgedragen. Hij was toen vijfenzeventig jaar. Hij nam zijn vrouw Sarai mee en Lot, de zoon van zijn broer, en ook alle bezittingen die ze hadden verworven en de slaven en slavinnen die ze in Charan hadden verkregen. Zo gingen ze op weg naar Kanaän. Toen ze daar waren aangekomen, 5 [4–5] 6 trok Abram het land door tot aan de eik van More, bij Sichem. In die tijd werd het land bewoond door de Kanaänieten. 7 Maar de HEER verscheen aan Abram en zei: ‘Ik zal dit land aan jouw nakomelingen geven.’ Toen bouwde Abram op die plaats een altaar voor de HEER, die aan hem verschenen was. 8 Daarvandaan trok hij naar het bergland dat oostelijk van Betel ligt, en ergens ten oosten van Betel en ten westen van Ai sloeg hij zijn tent op. Hij bouwde er een altaar voor de HEER en riep er zijn naam aan. 9 Steeds verder reisde Abram, in de richting van de Negev.

Waar ligt de bron van het ontstaan van de staat Israël? Die ligt een kleine 4000 jaar in het verleden bij het moment dat God een man in de stad Ur duidelijk maakte, dat hij naar een ander land moest reizen om daar te gaan wonen.

“De HEER zei tegen Abram: ‘Trek weg uit je land, verlaat je familie, verlaat ook je naaste verwanten, en ga naar het land dat ik je zal wijzen. Ik zal je tot een groot volk maken, Ik zal je zegenen, Ik zal je aanzien geven, een bron van zegen zul je zijn. Ik zal zegenen wie jou zegenen, wie jou bespot, zal Ik vervloeken. Alle volken op aarde zullen wensen gezegend te worden als jij.’” (Genesis 12:1-3) Het laatste kan ook vertaald worden als “Ik zal zegenen wie u zegenen, en wie u vervloekt zal Ik vervloeken, en met u zullen alle geslachten des aardbodems gezegend worden.” (NBG)

Alles begint bij en met God!

1. God geeft Abraham opdracht naar een ander land te gaan. God Zelf zal hem duidelijk maken welk land dit is. Later blijkt, dat dit het land Kanaän is.

2. God belooft dat Abrahams nakomelingen tot een groot volk zullen worden.

3. God belooft, dat Abraham en zijn nakomelingen een grote zegen van God zullen ontvangen.

4. God belooft dat mensen en volken die Abraham en zijn nakomelingen zegenen, door God gezegend zullen worden, maar dat mensen die Abraham en zijn nakomelingen vloeken, zelf door God vervloekt zullen worden.

5. God kondigt aan, dat de andere volken op aarde jaloers zullen zijn op Abraham en zijn nakomelingen.

God heeft deze belofte herhaald:

“Ik sluit een verbond met jou en met je nakomelingen, met alle komende generaties, een eeuwigdurend verbond: Ik zal jouw God zijn en die van je nakomelingen. Heel Kanaän, het land waar je nu als vreemdeling woont, zal Ik jou en je nakomelingen voor altijd in bezit geven, en Ik zal hun God zijn.’” (Genesis 17:7,8)

1. De belofte is niet alleen voor Abraham, maar ook voor al zijn nakomelingen.

2. Het is een eeuwigdurend verbond. God Zelf maakt duidelijk, dat het verbond nooit herroepen kan worden en nooit herroepen zal worden. God maakt ook duidelijk, dat het verbond gaat tot in de eindtijd.

3. God maakt duidelijk, dat Hij Zich verbindt aan Abraham en zijn nakomelingen als hun God. Er zal een heel bijzondere relatie zijn tussen God en Abraham en zijn nakomelingen.

4. In dit verbond schenkt God het hele land Kanaän aan Abraham en zijn nakomelingen. Wij zullen nog zien, dat hiermee alleen Israël bedoeld wordt. God belooft niet voor slechts een beperkte tijd het gehele land aan Israël, maar voor altijd. Het hele land Kanaän is door God als een geschenk uitsluitend aan het volk Israël gegeven! Verschillende gebieden waar nu Palestijnen wonen en waar deze Palestijnen dit land als hun eigendom claimen, zijn dus door God ook aan Israël gegeven. Ook al wonen er Palestijnen - deze Palestijnen hebben geen eigendomsrecht op dat gebied!

5. We hebben hier het woord dat God Zelf gegeven heeft. Hier heeft God Zelf uitspraak gedaan in een kwestie waar de volken zich het hoofd over breken. Deze uitspraak heeft God gedaan in de vorm van een verbond. Let op dat het een eenzijdig verbond is. Het is een verbond waarin God geen voorwaarden aan Abraham en zijn nakomelingen stelt. God zegt niet, dat Hij het verbond zal houden als Abrahams nakomelingen zich aan de gemaakte afspraken zullen houden. Er worden geen voorwaarden aan het verbond gesteld. God zegt zonder meer, dat Hij dit zal doen. Dat betekent, dat Hij een belofte geeft op grond van Zijn eigen trouw en heiligheid. Daarom kan God dit verbond ook nooit verbreken. Als Hij het zou verbreken, zou Hij Zijn eigen heiligheid en trouw verbreken.

Abraham: een zwervende Arameeër, een Hebreeër

De eerste voorvader van de Israëlieten was Abraham. Hij kwam uit de Zuid-Mesopotamische stad Ur, aan de rivier de Eufraat. Een deel van zijn familie ging in Haran wonen, enkele kilometers ten noorden van Ur.
Toen zijn vader Terach stierf, riep God Abraham en zei tegen hem dat hij op reis moest gaan:

"Trek weg uit uw land, uw stam en uw familie, naar het land dat Ik u aan zal wijzen. Ik zal een groot volk van u maken. Ik zal u zegenen en uw naam groot maken, zodat gij een zegen zult zijn."
(Gen.12,1-2).

Het land waar Abraham terecht kwam heette Kanaän en hier bleef Abraham de rest van zijn leven wonen. In Kanaän leidde hij met zijn metgezellen een nomadenleven, ze trokken van plek naar plek op zoek naar water en eten.

De naam Abraham was een algemeen bekende naam. Onze Abraham stamt af van Sem, Arpachsad, Selah en Heber (Gen 11,10-17).

De Hebreeën zouden genoemd kunnen zijn deze verre voorvader Heber en daarom is het mogelijk dat Abraham in Genesis 14,13 'de Hebreeër' genoemd werd.


De betekenis van het woord 'Eber' is: iemand die een rivier of weg oversteekt of door een land trekt. Abraham is dus de man van de overkant van de rivier de Eufraat. Zo kan Abraham voor ons een belangrijke gids zijn. Van Abraham kunnen wij leren om grenzen over te steken, weg te trekken uit onze zonden en fouten, onze vastgeroeste gewoontes achter ons te laten, onze middelmatigheid te overstijgen, en meer te luisteren naar de wil van God en die vervolgens ook te doen doorheen ons alledaagse bestaan.

Op Abraham rust een belofte. Reeds bij zijn roeping om weg te trekken uit land en volk beloofde God Hem te zegenen door zijn naam groot te maken en hem een talrijk naomelingschap te schenken. Uit Abraham zou een groot volk ontstaan. Dat volk is het volk van alle gelovigen. Het is dus niet verwonderlijk dat doorheen de hele Bijbel van Abraham , de Hebreeër, wordt gezegd dat hij de aartsvader van het volk is, de vader van alle gelovigen.

Hij is degene die zijn vertrouwen stelde op God door naar Hem te luisteren (Gen 12,1-4). In het boek Genesis vinden we twee namen voor dezelfde persoon: Abram en Abraham. De naam Abram betekent: Vader is verheven. In de Bijbel komt hij ter sprake vanaf Genesis 11. 

Abraham: vader van alle gelovigen

De naam verandert van Abram in Abraham op het ogenblik dat God met hem een verbond sluit. In dit verbond zijn beide partijen - God en Abraham - met elkaar verbonden door een eed.

Door die eed zijn ze ook gehouden aan een plicht. Zo moet Abraham beloven dat alle mannen en jongens van zijn stam, te beginnen bij Ismaël, besneden moeten worden. Zo werd de besnijdenis het zichtbaar teken van het verbond tussen Abraham en God.

God van zijn kant komt ook zijn belofte na die Hij reeds had gemaakt toen Hij Abraham wegriep uit Ur. Zo sprak God tot Abraham: "Kijk naar de hemel en tel de sterren, als ge kunt. Zo talrijk wordt wordt uw nageslacht" (Gen. 15,5) Zo werd Abram tot Abraham, wat 'Vader van velen' betekent.

Het verbond van Abraham met God kan ons twee dingen leren.
Enerzijds geeft het weer hoe geloven in God een engagement inhoudt en niet vrijblijvend kan zijn. God vraagt iets van ons. Niet langer de besnijdenis naar het lichaam, maar de besnijdenis van het hart, zoals Paulus zegt in Romeinen 2,29. Kunnen wij God een zuiver en toegewijd hart aanbieden?
Anderzijds engageert ook God zich. Hij zegent ons wanneer wij ons aan Hem verbinden. Hij schenkt ons zijn Geest en maakt ons vruchtbaar in tal van goede werken, deugden en geestelijke gaven.

Aan Abraham werd een talrijk nageslacht beloofd. Maar Abraham en Sara waren inmiddels oud en bejaard, nog steeds kinderloos en zelfs niet meer in staat om kinderen te verwekken.  "Zal ik dan nog liefde genieten, nu ik verwelkt ben en ook mijn heer al oud is?" zegt Sara (Genesis 18,12).
Maar God laat hen niet in de steek en blijft trouw aan zijn belofte. Op een dag brengt God een bezoek aan Abraham en Sara toen ze hun tent hadden opgeslagen bij de eik van Mamre.

Abraham bereid als goede gastheer een uitstekende maaltijd klaar. En op het einde van die maaltijd deed God deze aanzegging: "Over een jaar kom Ik weer bij u terug: dan zal Sara, uw vrouw, een zoon hebben" (Genesis 18,10).
Een jaar later schonk Sara de 100-jarige Abraham een zoon: Isaak (Genesis 21,5)

Abraham: trouw en gehoorzaam tot het uiterste

We kunnen ons indenken hoe bijzonder Isaak moet geweest zijn voor Abraham en Sara. Des te groter is de beproeving wanneer God hem vraagt zijn enige zoon Isaak te offeren.

Juist toen Abraham op het punt stond hieraan gehoor te geven, kwam een engel tussenbeide en Isaaks leven werd gespaard. Abraham had blijk gegeven van onvoorwaardelijke trouw aan God en aan zijn wil.
Doordat Abraham zoveel voor God over had, sloot God opnieuw een verbond met hem, en beloofde dat zijn nakomelingen rijk gezegend  zouden worden

"Bij Mijzelf heb Ik gezworen: omdat gij dit gedaan hebt, en Mij uw zoon, uw enige, niet hebt onthouden, daarom zal ik u overvloedig zegenen en uw nakomelingen even talrijk maken als de sterren aan de hemel en de zandkorrels op het strand van de zee" (Genesis 22,16-17).

 Voor God is niets onmogelijk. Wanneer alle hoop verloren lijkt te zijn, er nergens meer een uitweg te bespeuren valt, dán juist verrast God ons telkens weer opnieuw met zijn genade. Maar dit overkomt ons enkel als wij trouw zijn tot het uiterste, als wij blijven geloven tegen alle wanhoop in, als wij bereid zijn Gods wil te volbrengen ook al moet daar een zware prijs voor betaald worden.
Zijn wij daartoe bereid? Zijn wij bereid om trouw te blijven aan God, wat het ook moge kosten? Is ons geloof zo sterk en groot dat het elke hindernis kan overwinnen? Zijn wij bereid om God te geven wat Hij van ons vraagt, zelfs ons eigen leven als het moet?.

Abraham in het Nieuwe Testament.

 Door Gods zegening is Abraham de vader van het Israëlitische volk geworden. Uit zijn nageslacht zou uiteindelijk ook onze Heer Jezus geboren worden. De eerste zin van het Evangelie volgens Matteus verwijst er in elk geval naar:  "Afstamming van Jezus Christus, zoon van David, zoon van Abraham.  Abraham was de vader van Isaak, Isaak van Jakob, Jakob van Juda en zijn broers" (Mt 1,1-2).

Meermaal wijst Jezus in zijn verkondiging op de ontvankelijkheid van Abraham ten aanzien van God. Abraham geloofde op Gods’ belofte nog voor hij het resultaat van die belofte kon zien. Hoe anders dan de joodse geloofsgenoten ten tijde van Jezus!

Eigenlijk komt de betekenis van de figuur van Abraham pas tot zijn volle betekenis vanuit Jezus Christus. Want de beloften die God aan Abraham heeft gedaan zijn heel erg belangrijk. Zoals de pilaren waarop een gebouw rust, zo zijn deze beloften de basis of het fundament van het Evangelie. Dit verklaart waarom de naam van Abraham zo dikwijls in het Nieuwe Testament wordt genoemd. Hij is niet alleen de stamvader van Israël, maar ook “de drager der beloften” (Hebreeën 7,7). Paulus schrijft aan de gemeenten van Galatië: “Nu werden aan Abraham de beloften gedaan en aan zijn zaad.” (Galaten 3:16). Het is een weerklank van de beloften waarover wij lazen in het boek Genesis

Het Evangelie staat dus niet los van Genesis

Vele christenen hebben de neiging om het Nieuwe Testament los te maken van het Oude Testament. Het Nieuwe Testament maakt in werkelijkheid een onverbrekelijk deel uit van het Oude Testament. Een huis kan niet worden gebouwd zonder fundering; het goede nieuws van het koninkrijk kan niet worden begrepen zonder kennis te hebben van de basisbeloften aan Abraham!

De apostel Paulus komt aan het eind van de brief aan de Galaten, hoofdstuk 3, tot nogmeer geweldig rijke uitspraken: "Door het geloof en in Christus Jezus bent u allen kinderen van God. U allen die door de doop één met Christus bent geworden, hebt u met Christus bekleed.

Er zijn geen joden of Grieken meer, slaven of vrijen, mannen of vrouwen – u bent allen één in Christus Jezus. En omdat u Christus toebehoort, bent u nakomelingen van Abraham, erfgenamen volgens de belofte” (Gal 3,26-29).

1. U bent allen zonen van God, door het geloof, in Christus Jezus.
2. Want u allen, die in Christus gedoopt bent (de gedoopte gelovigen zijn overgebracht van de doodssituatie naar de levenssituatie), hebt u met Christus bekleed. Een krachtig beeld om te laten zien, dat wij Christus als het ware aan moeten doen, zodat wij volledig één met hem zijn. Eerst leggen we het oude kleed van het leven naar het vlees af en daarna doen wij Christus aan.
3. God maakt hierbij geen onderscheid tussen jood of Griek, mannelijk of vrouwelijk.
4. U bent allen één in Christus Jezus. Zij zijn verenigd met de Heer Jezus Christus om zijn broeders en zusters te zijn en te delen in zijn heerlijkheid. Wie zich met hem heeft bekleed, is voortaan “in Christus” zoals Paulus dat op verschillende plaatsen noemt (bijvoorbeeld Ef 1, 13).
5. Indien u van Christus bent (= verbonden met Christus), dan bent u (meervoud) zaad van Abraham (het meervoud van de belofte komt tot uitdrukking in de verbintenis van allen in Christus Jezus, Rom 6).
6. en naar de belofte erfgenamen (de erfenis is eeuwig leven in Gods koninkrijk op aarde).

Tot slot.

In Abraham was de belofte door God gegeven … Nu wij de veertigdagentijd ingaan geldt ook Gods belofte die Hij in Jezus Christus vervuld heeft ook voor ons. Door het doopsel en een leven van gemeenschap met de Heer. Moge Abraham voor jou een gids zijn doorheen deze tijd van vasten, gebed en goede werken. Zo vervullen wij de belofte dat ook wij kinderen van Abraham zijn, kinderen Gods in Christus Jezus.




Lees ook eens:  Zit je met vragen over God? Let op zijn beloften!