Waarom deze brief? 

De apostel Paulus had meestal een concrete aanleiding voor het schrijven van een brief. Dat is ook het geval bij de brief aan de ker- ken in Galatië. Want deze kerken hadden te maken met dwaalleraars, de zogenaamde " Judaïsten". Dezen beweerden dat alle tot het christelijk geloof gekomen heidenen, dus ook de Galaten, (inwoners van de toenmalige landstreek Galatië in het tegenwoordige Turkije) zich moesten laten besnijden en verder allerlei bepalingen uit de oude joodse wetten onderhouden, zoals ze door Mozes waren gegeven. Het ging over het houden van de joodse feestdagen en allerlei (Gal. 2 : 4, 12-14) voorschriften, bijvoorbeeld over reine en onreine spijzen. Deze Joden (Gal. 4 : 10) die christen geworden waren, waren in dit beweren ook niet oprecht.

Want ze eisten niet dat de Galaten al de door Mozes gegeven wetten moesten onderhouden. Hun drijfveer was dus niet de zuivere liefde tot God en zijn eens aan Israël gegeven wetten. Het ging ze om hun (Gal 4: !7/6 : 12, 13) eigen goede naam bij de Joden die niet christen waren geworden. Ze wilden om het kruis van Christus door de Joden niet worden vervolgd. Het kruis van Christus maakt immers duidelijk dat we zelf niets kunnen verdienen bij God, ook niet door de onderhouding van allerlei wetten. Het kruis zegt juist dat wij alleen behouden worden door het offer dat Jezus Christus bracht. De verlossing is alleen genade, geen verdienste. En dat was het evangelie dat Paulus had gepredikt. Daar wilden die dwaalleraars niets van weten. Met hun andere "evangelie" gingen ze tegen Paulus in. Ze probeerden Paulus bij de Galaten verdacht te maken. Hij zou geen echte, wettig geroepen, apostel zijn en het zou helemaal tegen Gods bedoeling zijn dat Paulus de eis om de hele wet te volbrengen liet vallen. Dit alles is de achtergrond van de brief aan de Galaten.

Paulus: geroepen apostel

Daarom begint de apostel met de echtheid van zijn apostelschap te (Hand. 9 : 6, 15) bewijzen: hij is niet door mensen hiertoe geroepen, maar door Jezus Christus zelf (vs. 1). Paulus doelt hier op wat gebeurde op zijn reis naar Damascus. Toén heeft Christus hem zelf tot dit apostelambt ge- roepen. Dat hij wettig geroepen apostel is, werkt Paulus breder uit in de verzen 15-24. Hij doet dit niet om zich op zijn roeping te laten voorstaan. Het gaat er hem alleen om de Galaten te bewijzen dat hij het echte evangelie van Jezus Christus heeft gepredikt.

Je merkt dat al aan de woorden waarmee hij de geadresseerden begroet: "de Here Jezus Christus, die Zichzelf gegeven heeft voor onze zonden, om ons te trekken uit de tegenwoordige boze wereld" (vs. 4), d. w .z. we danken onze redding alleen aan het offer van Jezus Christus aan het kruis. Zo kiest de apostel direct al positie tegen de dwaalleer .

Wanneer deze brief aankomt bij' , de gemeenten in Galatië' , en daar wordt voorgelezen, weet elke hoorder al aan het begin wat de apostel bedoelt. In het vervolg waarschuwt de apostel indringend tegen de ingeslopen dwaalleer. Hij komt niet op voor zichzelf, maar voor Christus, die hem geroepen heeft.

Wat hier aan de orde is, is niet alleen van levensbelang voor de ge- meenten in Galatië maar voor héél de kerk van álle eeuwen: Wat is de blijde boodschap die de predikers hebben te brengen?

Wat is het ware evangelie ?

Is dit het ware evangelie, dat de zondaar behouden wordt alleen door het volbrachte offer van Jezus Christus (en dus zonder enige inbreng van de kant van de zondaar),óf is er een "ander evangelie", namelijk, dat de mens van zijn kant óók een bepaalde inbreng heeft als het gaat om zijn eeuwig behoud, bijvoorbeeld door het onderhouden van allerlei voorschriften en wetten? Niet beide "boodschappen" kunnen waar zijn. Er is maar één blijde boodschap, één evangelie.

Hoe scherp en indringend stelt de apostel deze vraag aan de orde in de verzen 6-10 : Al zou er ook een engel uit de hemel op uw (Gal. 1 : 6-10) preekstoel staan (stel dat dat zou gebeuren!) en die engel zou u een ander evangelie brengen dan ik u gebracht heb, het unieke evangelie van "vrede door het bloed van het kruis!", dan durf ik te zeggen: dan is die engel vervloekt!

Een krasse uitspraak, maar Paulus kan dat zeggen omdat, áls er een engel uit de hemel zou komen om te prediken (dat zou toch kunnen) dan zou die engel dezelfde boodschap brengen die Paulus als apostel had verkondigd. Want Paulus had het evangelie dat hij predikte van Jezus Christus Zelf ontvangen (vs. 12). Alleen door de prediking van (Gal. 1 : 12) dát evangelie brengt Christus mensen tot geloof en bekering, en zó al- leen vergadert Hij zijn kerk. Die kerk is immers een "vergadering van ware gelovigen die al hun (Art. 27 NGB) heil verwachten van Jezus Christus en die gewassen zijn door zijn bloed ".

Vóór zijn roeping tot apostel was Paulus zelf, als Farizeeër, ook er (Fil. 3 : 4-11) van overtuigd dat een mens voor God rechtvaardig is wanneer en omdat (Gal. 1 :14) hij de wet onderhoudt. Maar hij heeft met die overtuiging radicaal gebroken omdat hij Christus heeft leren kennen. Vanaf dat ogenblik predikt hij niets anders dan " Jezus Christus en die gekruisigd". (1 Cor. 2: 2) De strijd voor het éne evangelie.

 Waarom vertelt de apostel zo uitvoerig wat hij allemaal beleefd heeft tijdens zijn reizen naar en zijn contacten in Jeruzalem? Van Paulus was de prediking van het evangelie aan de heidenen (Gal. 1 : 18- 2 : 10 met besneden waren) toevertrouwd. Andere apostelen werkten vanuit Jeruzalem onder de Joden (die wel besneden waren). Nu moesten de Galaten goed weten dat Paulus hetzelfde evangelie bracht als die an- dere apostelen. Jakobus, Cefas (d.i. Petrus) en Johannes reikten hem en Barnabas de broederhand. Het terrein van arbeid was verschillend: (Gal. 2 : 9) de één naar de Joden en de ander naar de heidenen, maar de boodschap was gelijk.

En nog iets anders: op één van zijn reizen naar Jeruzalem, samen met Barnabas, had hij ook Titus bij zich. Barnabas leverde geen probleem op; die was Jood en dus besneden. Maar Titus was een heiden geweest en was christen geworden.

Toch heeft niemand in Jeruzalem Paulus gedwongen om Titus te besnijden, hoewel die een Griek was. En dat ondanks het feit, dat er (Gal. 2 : 3, 4) daar in Jeruzalem ook al' 'valse broeders waren binnengeslopen, om onze vrijheid, die wij in Christus hebben, te bespieden, en ons zo tot slavernij te brengen". Terug in de slavernij, zo noemt de apostel het weer gebracht worden onder het juk van al de ceremoniële wetten, die immers vervuld zijn door het volbrachte werk van Christus.

Hoe gemakkelijk gelovigen terug kunnen vallen in die slavernij blijkt uit wat Paulus vertelt over zijn conflict met Petrus. Niet om Petrus (Gal.2 : 11-14) achteraf zwart te maken. De aan Petrus gereikte broederhand was welgemeend. Het gaat Paulus om het éne evangelie!

Eerst zat Petrus met christenen uit de heidenen aan één tafel. Dat was nu juist iets dat volgens die ceremoniële wetten niet mocht. Je at dan immers onrein! Toen dan ook mensen binnenkwamen uit de kring van Jakobus, christenjoden die blijkbaar judaïstische neigingen hadden, trok Petrus zich terug en ging aan een andere tafel zitten "-' "uit vrees voor de besnedenen". Zelfs Barnabas liet zich meeslepen.

Dat klopte niet met het éne evangelie voor besnedenen en onbesnedenen. Petrus had een zwak ogenblik, en Paulus moest hem daarop wijzen, niet "onder vier ogen" maar in het publiek: "ten aanhoren van allen". Het ging immers om de publieke prediking van het éne evan- gelie. Dat evangelie zet de apostel nog eens uiteen in hfdst. 2 : 15-21.

Alleen door het geloof in Christus

Of we nu uit de Joden of uit de heidenen tot geloof komen, alleen door het geloof in Christus zijn we rechtvaardig voor God. Christus heeft de hele wet totaal voor ons vervuld. Hij heeft ons vrijgekocht van de vloek van de wet, dat knellend juk. Niet om nu maar in wetteloosheid en bandeloosheid te leven. Maar om te leven in de vrijheid (Gal. 3 : 13) die Christus voor ons heeft verdiend. Dan doen we de wil van God en zijn geboden, niet om zelf iets te verdienen, maar uit dankbaarheid. (H.C. vr ./antw .64)