Het is iets geweldigs, een grootse zaak: de opstanding uit de doden

Wij kunnen niet opstaan uit eigen kracht. Niemand kan de dood (Openb. 1 : 17, 18) overwinnen, behalve Jezus Christus, de Zoon van God. Hij heeft de (2 Tim. 1 : 10) sleutels van de dood en van het dodenrijk.

De opstanding uit de doden is een even groot wonder als de schepping van de hemel en de aarde uit niets. Ook de opstanding kan (1 Cor. 15 : 20-27) alleen plaats hebben door goddelijke kracht.

Zoals het was in het begin: "God sprak en het was er" zó zal het zijn aan het eind van de wereldgeschiedenis: De Zoon, God in majesteit, spreekt en de doden horen zijn stem en ze worden levend gemaakt. De Here zal dat doen door de Heilige Geest. Door zijn lijden en sterven heeft de Here Jezus Christus zijn opstanding (Rom. 8: 11) verdiend. Door zijn Geest doet Hij ons delen in zijn opstanding. De Heilige Geest is immers de levendmakende Geest. Hier wel goed onderscheiden!

De opstanding begint nu

De Heilige Geest begint al in dit leven ons levend te maken. Door de Geest gaan wij God weer dienen: de wedergeboorte van een mens is een opstanding uit de dood. De Geest maakt dat wij zelf uit de doden opstaan, d. w .z. te midden van dode, in zonde levende mensen, weer gaan leven en de Here gaan dienen.

Paulus spreekt daar aangrijpend en indringend over in Efeze 5 en Efeze 5 : 8-21 roept in lyrische bewoordingen de Efezieërs toe: "Ontwaak, gij die (Efeze 5 : 14) slaapt en sta op uit de doden, en Christus zal over U lichten' , .

En toch laat hij in zijn brief aan de Filippenzen tegelijk zien dat dit eerste opstaan uit de doden, moeite kost en strijd. Het brengt nog maar een begin van leven met zich mee. Het is een proces dat je hele leven lang duurt. De Heidelbergse Catechismus noemt dat levenslange (H.C. vr./antw. 88) proces: "de afsterving van de oude en de opstanding van de nieuwe mens". We noemen dat ook wel "de dagelijks bekering van de mens".

Hoeveel strijd dat kost lezen we in wat Paulus daarover schrijft in (Fil. 3 : 7.11) zijn brief aan de Filippenzen. Vroeger behoorde de apostel tot de Farizeeën, die in het nauwkeurig  houden van de wet hun behoud zochten. Die Joden en Farizeeën die met hun ijver voor de wet, de gemeente van Jezus Christus vervolgden, waren "dood"; ze kenden het echte leven niet. Paulus is uit die kring bevrijd door de Here Jezus Zelf.

Alles waar de apostel vroeger op vertrouwde, acht hij nu waardeloos. Hij wil uit de doden opstaan, levend worden en levend zijn (vs. 11). Hij wil helemaal één zijn met Christus. Zelfs Paulus moet erkennen: het is nog maar een begin, volmaakt is hij nog lang niet, maar hij "jaagt" naar die opstanding uit de dood. Gelukkig hangt het niet van (Fil. 3 : 12) hemzelf af; hij hoeft het niet te grijpen. Want Christus heeft hem gegrepen. Met Christus sterven, aan zijn dood "gelijkvormig" worden, betekent ook met Hem opstaan tot een nieuw leven.

Zo bidt de kerk dat ook bij de doop van een kind van de gelovigen: "opdat het met Hem door de doop in de dood begraven wordt, maar ook met Hem opstaat in een nieuw leven".

En in zijn brief aan de Romeinen schrijft Paulus: "Wij zijn dan met Hem (d.i. Christus) begraven door de doop in de dood opdat, gelijk Christus uit de doden opgewekt is door de majesteit des Vaders, zo ook wij in nieuwheid des levens zouden wandelen". (Rom. 6: 4).

De Heilige Geest voltooit zijn werk

Het nieuwe leven, die opstanding uit de dood, begint dus al aan deze zijde van het graf. Die vernieuwing van het leven is een gave van de Heilige Geest. En wat de Heilige Geest in dit leven begint, maakt Hij ook af. Dat gebeurt op die grootse en geweldige dag als Christus ons roept uit het graf. Dan zal Hij ons ook in lichamelijk opzicht het leven teruggeven, een echt volmaakt en voltooid leven. We ontvangen (1 Cor. 15 : 44) dan een "geestelijk lichaam". Dat betekent niet een onstoffelijk lichaam, een "ongrijpbaar lichaam", zoals men wel eens spottend heeft gezegd. Het zal een lichaam zijn dat helemaal door de Heilige Geest wordt geregeerd en helemaal aan de Geest onderworpen is.

Hoe dat zal zijn? Hoe ons lichaam zal zijn, welk verband er zal zijn tussen het aardse lichaam en het geestelijk lichaam, de apostel (I Cor. 15 : 35-49) Paulus zegt er iets over in zijn eerste brief aan de Corinthiërs. En verder: we moeten afwachten. Maar het wordt een grote verrassing!

En direct ná het sterven ?

Aan de opstanding van de doden bij de terugkomst van de Here Jezus Christus gaat nóg iets anders vooraf. Wat gebeurt er met de gelovigen meteen bij het sterven?

Op een boeiende manier spreekt de apostel Paulus daarover in de (Fil. 1: 19-26) brief aan de Filippenzen. De apostel zit in de gevangenis. Vanuit die gevangenschap schrijft hij de Filippenzen een bemoedigende brief. De Filippenzen zijn met bijzondere banden aan Paulus verbonden. Het was in Filippi dat de apostel voor het eerst in het huidige Europa (Hand. 16 : 11-40) het evangelie verkondigde. Vandaar dat ze er zeer van onder de indruk zijn dat Paulus gevangen zit. De vijandschap is zo groot en (Fil. 1 : 27, 28) beangstigend.

Maar Paulus wijst hen erop waar het in de eerste plaats om gaat: als Christus maar wordt gepredikt. Dan mogen mensen hem (Fil. 1 : 20) het leven moeilijk maken, Christus zal worden groot gemaakt door wat de apostel zaloverkomen, of hij nu mag blijven leven of dat hij zal moeten sterven. Want als het voor de apostel sterven wordt zal hij er alleen maar op vooruitgaan!

Je zou denken: met het sterven ben je alles kwijt. Bij (Fil. 1 : 21) het sterven is alles afgelopen. Nee, zegt Paulus: "het leven is mij Christus en het sterven gewin".

Verlangen om bij Christus te zijn

Als je leven nu helemaal voor Christus is, als je leeft door en voor ; Hem en als zijn dienst je alles is, dan gebeurt bij het sterven dit wonder dat je het meteen nóg beter krijgt. Het leven verdwijnt niet. (H.C. vf./antw. 57). Je moet wel tijdelijk je lichaam missen: je handen en voeten, je lichamelijke ogen en oren, maar dat betekent niet, dat je niet voluit leeft en hoort en ziet en geniet. Nee, Paulus kan zelfs verlangen om te sterven. Dat kan hij na een leven van strijd en moeite. Een heerlijk vooruitzicht lokt hem: "hij verlangt om heen te gaan en met Christus te zijn, want dit is verreweg het beste.

De apostel maakt duidelijk (Fil. 1 : 23) dat je op twee mameren kunt leven: In het vlees en bulten het vlees , (vlees betekent hier lichaam). Als de Here het wil, als het moet, wil hij nog wel "in het vlees blijven leven". Om Christus' wil is hij be- reid, hoe moeilijk het ook voor hem is, de kerken te dienen en de ge- lovigen te helpen. Dan wil hij nog wel blijven leven, "nog in het vlees blijven". Dat houdt in dat hij ook buiten het "vlees", dus zonder zijn lichaam echt kan leven.

Daarom schrijft hij in zijn tweede brief aan de Corinthiërs: "zolang (2 Cor. 5: 6-8) wij in het lichaam ons verblijf hebben, zijn wij ver van de Here in den vreemde, maar wij zijn vol goede moed en wij begeren temeer ons verblijf in het lichaam te verlaten en bij de Here onze intrek te nemen".

De apostel leert niet niet iets nieuws

Want zo heeft de Here Jezus Christus het Zelf gezegd. Hangend aan (Luk. 23 : 39-43) het kruis tussen twee misdadigers, zei Hij tegen degene, die schuld beleed en Hem als Koning erkende: "heden zult gij met Mij in het paradijs zijn!" Het paradijs,dat is de wereld van de volle gemeenschap (2 Cor. 12: 4) met God, van de volkomen en zuivere dienst van God. Leven (Openb. 2 : 7) in het paradijs is een bewust leven. Paulus verlangt met Christus tê zijn, bij de Here zijn intrek te nemen, met Christus zijn, betekent bewust in Zijn gezelschap zijn en leven.

Veel is hier nog voor ons verborgen. De Here openbaart ons met recht meer dan we moeten weten. En we weten genoeg om moed te vatten en vol te houden. Dat we direct na het sterven bij Christus zijn en dan straks als de Here komt ook het lichaam terug krijgen!

Van dat laatste spreekt de apostel in dezelfde brief: Wij verwachten (Fi1. 3 : 20, 21) uit de hemelen de Here Jezus Christus als Verlosser, "die ons vernederd lichaam veranderen zal, zodat het aan zijn verheerlijkt lichaam gelijkvormig wordt".

Drie fasen in het échte leven

We kunnen dus spreken over drie perioden van leven bij een christen:

-de gelovigen mogen hier leven. Leven in het vlees, in het lichaam. Nu op de aarde. We leven hier alleen echt als we leven door het ge- loof. Door het geloof heeft Paulus geleefd sinds Christus hem overwonnen heeft op de weg naar Damascus. Vóór die tijd bestond hij wel, hij werkte hard en was erg bekend, maar hij lééfde niet: door zijn zonden was hij dood.

-de gelovigen mogen als ze stérven blijven leven: leven buiten het vlees, buiten het lichaam. Dat leven is beter: ze doen geen zonde meer, en leven samen met Christus in heerlijkheid. Ze leven alleen tijdelijk zonder hun lichaam.

-de gelovigen zullen straks leven: dan in het verheerlijkte vlees, het (Thess. 4 : 17) geestelijk lichaam. Dat zal zijn als Jezus Christus terugkomt en de graven open zullen gaan. Dan zal wie geloofd heeft altijd bij de Here zijn.

De opstanding uit de doden ontkend door de Sadduceeën

Al de eeuwen door is de opstanding uit de doden ontkend en bestreden. En zelfs sommige gelóvigen hadden er aanvankelijk moeite mee de waarheid van deze belijdenis te aanvaarden. Vandaar dat de bijbel er duidelijk bemoedigend en onderwijzend, maar soms ook bestraffend over spreekt.

Uit het Nieuwe Testament blijkt dat reeds de Sadduceeën de opstanding loochenden. Je zou ze de vrijzinnigen kunnen noemen uit de tijd toen de Here Jezus Christus op aarde leefde. Ze loochenden niet alleen de opstanding van de doden, maar ook het bestaan van engelen of geesten. De Farizeeërs waren meer de conservatieven. Omdat zij het Oude Testament als Woord van God aanvaardden, geloofden zij ook de opstanding van de doden. Farizeeën en Sadduceeën stonden dan ook fel tegenover elkaar.

Paulus maakte daar eens op handige manier gebruik van. Hij stond (Hand. 23 : 6-10) toen als gevangene van de Romeinen voor de Joodse Raad. De leden van die Raad behoorden tot één van die partijen. De apostel stelde toen dat heel uitzonderlijke van het christelijk geloof: "ik sta terecht om de hoop en de opstanding der doden". Het ging immers om de vraag of de Here Jezus Christus werkelijk uit het graf was opgestaan. Voor de Sadduceeën was dat een dwaze gedachte, maar de Farizeeën konden de mogelijkheid van de opstanding niet ontkennen. Vandaar dat ze in verwarring kwamen.

De Sadduceeën kwamen eens tot Jezus met een strikvraag over de (Matth. 22 : 23-33) opstanding van de doden, met de bedoeling duidelijk te maken hoe (Luk. 20 : 27-40) bespottelijk die opstanding wel is. Maar Jezus wijst ze scherp terecht. Ze krijgen te horen: (Matth. 22 : 29)

-u kent de Schriften niet. Ze hebben de bijbel (het Oude Testament) nog nooit goed gelezen;

-én u kent God niet, de grote Schepper, Die roept en het is er, Die gebiedt en het staat er: de kracht van God die aan niets en niemand gebonden is. (Psalm 33 : 9)

Betwijfeld door sommige gelovigen

 Later in kerken als die in Corinthe en Thessalonica hadden zelfs kerkleden die in de Here Jezus Christus geloofden, moeite met de opstanding van de doden. Ze hadden nog last van hun vroegere manier van denken. In die Griekse wereld was hun altijd geleerd dat het lichaam maar "stof" was. Maar dat de "ziel" of de "geest" van de godheid afkomstig was. Die ziel moest uit het lichaam verlost worden. Vandaar dat de christenen die afkomstig waren uit die Griekse wereld zich afvroegen: Opstanding van het lichaam, is dat wel nodig? (1 Cor. 15) De apostel gaat het hun grondig leren. (1 Thess. 4 : 13).

Bespot door de geleerde heidenen

Toen Paulus in Athene het evangelie bracht aan geleerde Grieken hebben (Hand. 17 : 32) ze lang naar hem geluisterd. Maar toen hij over de opstanding van de doden sprak, begonnen ze te spotten.

Later, toen de apostel zich verdedigen moest tegenover stadhouder (Hand. 26 : 22-24) Festus en koning Agrippa, liep zijn toespraak ook uit op de opstanding van Christus, Die, "als eerste uit de opstanding der doden" het licht zou aankondigen én aan het volk én aan de heidenen. Daarbij predikte hij duidelijk de opstanding uit de doden. Toen noemde de Romeinse standhouder dat "wartaal", zulke dwaasheid kan een normaal mens er niet uitslaan.

Bestreden door dwaalleraars

De apostel, en dus ook de nieuw-testamentische kerk van het begin, heeft al moeite gehad met kerkleden, die de echte, feitelijke, lichamelijke opstanding uit de doden ontkenden. Paulus noemt van deze dwaalleraars o.a. een zekere Hymenaéus en een Philétus. die waren "uit het spoor der waarheid geraakt", dat (2 Tim. 2: 17) betekent dus, dat ze uit de koers waren geraakt en het zuivere evangelie (vlg. ook 1 Tim.1 : 20) niet meer predikten.

Ze beweerden "dat de opstanding reeds heeft plaats gevonden". Ze zullen beweerd hebben dat de opstanding van (Rom. 6: 4) de doden al gebeurd is bij de wedergeboorte, dus bij de opstanding in (Efeze 2 : 5, 6) deze tijd, één aspect van de opstanding, waarover we het zojuist (Col. 3 : 1) hadden. Ze konden daarbij wijzen op wat ze allen in de kerk geloofden. Ze beschouwden als dé opstanding: wie gelooft in Jezus Christus is al opgestaan, en, beweerden ze blijkbaar, dat is voldoende. Nu moet je daar niet die dwaasheid van maken dat lijken ook nog uit het graf komen.

Paulus treedt scherp op tegen deze dwaling: "onheilige, holle klanken (2 Tim. 2 : 16) noemt hij dit beweren: "ze drijven de goddeloosheid nog verder", "hun woord is als de kanker". Want deze dwaalleer was gevaarlijk, en brak "het geloof van sommig en af".

Die ontkenning van de opstanding is er ook vandaag

De één zegt: de dood is eigenlijk niets bijzonders, de dood hoort bij het leven. De dood is het natuurlijke einde van het mensenleven, de dood is de definitieve grens; over die grens is er geen bestaan meer. Dood is dood.

Een ander wil nog wel spreken van "opstanding". Die zegt zelfs met de Kerk van alle eeuwen mee te belijden: "ik geloof de opstanding van de doden". Soms zelfs: ik geloof de lichámelijke opstanding. Maar zegt er dan tegelijk bij: het lijk blijft in het graf en wordt voorgoed tot stof.

Wat verstaat zo iemand dan onder "lichamelijke" opstanding? Bijvoorbeeld: je staat op in je kinderen, die "nemen de draad van je leven weer op". Of je staat op in je leerlingen. Die, "nemen de draad van je theologisch denken of van je wereldvernieuwingsleer weer op". Een mens spreekt dan nog nadat hij gestorven is. In die en die van zijn leerlingen is hij "opgestaan".

Op die manier achten bepaalde theologen soms ook hun eigen "lichamelijke" opstanding mogelijk. Misschien kan het ook nog anders. Ze weten het ook niet zo precies.

Maar Gods Woord is duidelijk

De bijbel weet het wel precies, omdat Jezus Christus het ons Zelf heeft geleerd. We weten het uit zijn eigen mond en uit die van de apostelen. De oudtestamentische kerk wist al heel goed dat de doden zullen Luk. (20 : 27-40) opstaan. Christus wijst daarop in dat twistgespek met de Sadduceeën. Hij kan immers de Schriften zuiver lezen en uitleggen: "De Here noemt Zich de God van Abraham en de God van Izak en de God van Jakob. Hij is niet een God van doden, maar van levenden, want voor Hem leven zij allen". De aartsvaders leven nu bij God en zij zullen straks opstaan en ook wat hun lichaam betreft weer leven: want God is hun God. Hij is hun God zoals ze waren en zoals ze zijn zullen: mensen van vlees en geest, complete mensen.

God is sterker dan de dood

Daar zingt ook de dichter van Psalm 49 van: (Ps. 49 : 16)  "Maar God zal mijn leven verlossen ("loskopen" staat er letterlijk) uit de macht van het dodenrijk, want Hij zal mij opnemen". , Wie in ongeloof sterft, de materialist die alles verwacht van déze aarde, die schijnbaar heel het leven beheerst en de kerk vaak dooddrukt, hij zal straks alles missen.

Maar de gelovige mag verder zien. Hij zal ook moeten sterven, maar God neemt hem als zijn eigendom' , tot Zich. De gestorvene zal leven, de complete mens, zoals God hem eens schiep.

Alle mensen zullen sterven, nee niet allen. De mensen die leven op de dag en het ogenblik dat de Here Jezus Christus terugkomt zullen niet (1 Thess. 4: 17) sterven. En van de gelovigen wordt ons meegedeeld dat in een ondeelbaar (1 Cor. 15 : 14) ogenblik hun lichamen veranderd, verheerlijkt zullen worden.

Alle mensen zullen ook opstaan. Maar niet alle mensen zullen bij de (Joh. 5 : 28) opstanding léven. Wie niet geloofd heeft in Jezus Christus zal wel bestáán, maar dat is een bestaan in verschrikking. Wie gelooft heeft zalleven in eeuwigheid.

Maar de Here spreekt ook over de "lafhartigen" , dat zijn de mensen (Openb. 21: 8) die deserteren uit de kerk en het verbond van God verbreken, over de "ongelovigen" en verder over mensen die in allerlei zonden leven en zich daarvan niet bekeren. Hun toekomst is de tweede dood. Na de eerste dood (hun sterven) komt de tweede dood: eeuwige verschrikking.

De gelovigen zullen met hun sterven deel hebben aan de eerste (Openb. 20 : 4-6) opstanding: ze mogen met de Here zijn. Dat is de "eerste" en wel alles beheersende opstanding. Ze mogen met Christus heersen duizend jaar, al de tijd tussen de hemelvaart en de terugkomst van de Here Jezus Christus.

Volgens de beeldspraak die hier wordt gebruikt is dus hun "tweede opstanding de lichamelijke opstanding op de jongste dag. En dan volgt een eeuwig leven.

Hoe zal dat zijn? Daarover gaat een andere studie.